PILOOT EN VLIEGTUIG augustus 2021 57
opstijgen vanaf korte banen. Ook starts op grasvelden zijn mogelijk, en
het brandstofverbruik is veel lager dan dat van de Lisunov-2 en Ilyushin
IL-14 modellen uit de LOt-vloot.
FotovAriAnt
terwijl LOt de MD-12 commercieel en operationeel uittest, wordt er al
aan gedacht een nieuwe variant van het vliegtuig te bouwen die be-
stemd zou zijn voor luchtfotografie en cartografie. Van deze variant
wordt een nieuw prototype (sP-PBL) gebouwd dat de type-aanduiding
MD-12F krijgt.
Deze variant vliegt op 21 juli 1962 voor het eerst. De nieuwe versie
wijkt sterk af van de oorspronkelijke passagiersversie. Zo kan de beman-
ning nu beschikken over een automatische piloot naast een uitgebreid
navigatiesysteem. Ook zijn de vensters in de cockpit vergroot om een
beter zicht te garanderen. Het vliegtuig krijgt een glazen neus en de
spanwijdte wordt vergroot. Het landingsgestel wordt verhoogd en het
vliegtuig krijgt grotere banden om makkelijker op moeilijk terrein te kun-
nen opereren. Dankzij grotere brandstoftanks (1.160 l) kan het vliegtuig
tot tien uur in de lucht blijven. aan boord bevinden zich vier camera’s en
men heeft zelfs een donkere kamer voorzien zodat films onmiddellijk
ontwikkeld kunnen worden. De bemanning bestaat uit vijf leden (piloot,
navigator, radio operator en twee fotografen). In Polen hoopt men het
model te kunnen exporteren. Daarom worden demonstraties georgani-
seerd in Hongarije en Roemenië. Daarnaast toont zowel de sovjet-unie
als Pakistan belangstelling voor het vliegtuig.
Geen serieProductie
Op 17 september 1963 verongelukt het eerste prototype (sP-PaL)
echter, nadat het staartstuk is afgebroken als gevolg van metaalmoeheid.
De reeds gebouwde MD-12F wordt wel tot 1967 verder gebruikt door
de Poolse luchtmacht. Maar tot serieproductie komt het nooit. Het is
niet enkel de crash van een prototype die tot deze mislukking leidt.
Er zijn zowel technische als politieke redenen om de productie te annu-
leren. Zo is het onmogelijk de propeller in vaanstand te zetten, mocht
zich motorpech voordoen. Het vliegtuig is ook bijzonder lawaaiig omdat
de propellers (met kleine diameter) zeer snel draaien. Ook de politieke
situatie is niet gunstig voor de MD-12. De sovjet-unie poogt (zowel via
politieke druk als door gigantische subsidies) de productie van lijnvlieg-
tuigen voor de Oostbloklanden te monopoliseren. Van de drie gebouw-
de prototypes is er één neergestort, een tweede wordt gebruikt voor on-
derdelen en de foto-variant wordt overgedragen aan het luchtvaart –
museum.
Bijschrift
??
? ?
PZl md-12F in het kort
Aantal plaatsen 5
spanwijdte 21,36 m
Lengte 15,87 m
Hoogte 5,8 m
Leeggewicht 4.950 kg
MtoW 7.500 kg
Motor 4 x WN -3 van elk 283 pk
Brandstoftanks 1.160 l
Maximale snelheid 320 km/h
Kruissnelheid 285 km/h
Klimvermogen 4,2 m/sec
Plafond 3.500 m
Vliegbereik 650 km
??
??
De museale PZL MD-12F. De MD-12F kreeg een glazen neus.
Een tweede MD-12 wordt voor onderdelen gebruikt.
56-57_pzlmd-12.indd 57 20-07-21 11:38