Pagina 51 van: Piloot en Vliegtuig Editie 7-2022

PILOOT EN VLIEGTUIG JULI 2022 51

toestel moest fotografische en elektronische verkenningen op medium en
lowlevel hoogte kunnen uitvoeren en onder alle weersomstandigheden
met conventionele bommen en raketten kunnen worden uitgerust. Daar-
naast moest het toestel van tactische kernwapens gebruik kunnen maken.

GEAVANCEERDE AVIONICA
Het uiteindelijke ontwerp was gebaseerd op een groot vliegtuig met een
hooggeplaatste vleugel met afhangende tips, een totaal bewegend horizon-
taal staartvlak, een groot richtingsroer en een landingsgestel dat bestond uit
twee wielen in tandemstelling. Als motoren werden twee Bristol-Siddeley
Olympus turbojets met naverbranders gekozen, een variant van de motoren
zoals in gebruik bij de Avro Vulcan-bommenwerper. De vleugels waren voor-
zien van grote flaps om van korte banen te kunnen opereren en het toestel
beschikte voor die tijd over zeer geavanceerde avionica, die grotendeels
door de firma Marconi werd geleverd.

NIEUWE SYSTEMEN
De TSR-2 zat vol nieuwe systemen zoals een Ferranti-terreinvolgradar, EMI
voorwaarts kijkende infraroodcamera’s en een zíjwaarts kijkende radar.
Verder een door de firma Elliot Automation vernieuwde Autonetics Verdan
automatische piloot, door Cossor geleverde IFF-systemen en van Plessey de
communicatieapparatuur. Al deze systemen verkeerden in de testfase en
zouden pas veel later tot standaardapparatuur op militaire vliegtuigen gaan
behoren. Het maakte de TSR-2 tot een uiterst modern en vooruitstrevend
toestel maar het was tevens de oorzaak van de grote budgetoverschrijdin-
gen waar het project onder gebukt ging.

EERSTE VLUCHT
Ondanks deze stijgende kosten werden twee prototypes gebouwd. De eer-
ste vlucht vond plaats in september 1964. Tijdens de volgende testvluchten

bleek het toestel aan alle verwachtingen te voldoen, maar traden wel enige
problemen met de motoren en het landingsgestel op. Nadat deze waren
verholpen, bleken de prestaties boven verwachting.

EINDE TSR-2
Binnen de Britse politiek ontstond door de alsmaar toenemende kos-
tenoverschrijding steeds meer weerstand tegen dit project. Ook gingen te-
genstanders er steeds meer van uit dat bemande gevechtsvliegtuigen geen
toekomst meer hadden, ze zouden worden vervangen door geleide raket-
ten. Daarbij kwam dat ook voor de Royal Navy een soortgelijk toestel werd
ontwikkeld, de Blackburn NA-39 Buccaneer. Het einde van de TSR-2 leek
nabij toen Blackburn de RAF een verbeterde supersonische versie van de
Buccaneer aanbood. Bij de RAF werd dit toestel echter botweg geweigerd
als inferieur aan de TSR-2. Inmiddels werd in Amerika de General Dynamics
F-111 ontwikkeld dat de RAF als een eventueel alternatief zag.
In 1965 hakte de toenmalige Labour-regering de knoop door en besliste
dat de ontwikkeling van de TSR-2 werd stopgezet ten gunste van de F-111.
Dit toestel zou beter presteren en goedkoper zijn. De TSR-2 testapparatuur,
het gereedschap, cruciale reservedelen en deels afgebouwde airframes
werden op last van de regering zo snel mogelijk gesloopt. Slechts twee af-
gebouwde toestellen, de XR-220 en XR-222, overleefden de sloop en wer-
den in musea opgenomen. Door de devaluatie van het Britse pond en te-
genvallende prestaties van de F-111K werd een bestelling voor 50 van deze
toestellen geannuleerd. Uiteindelijk viel de keuze op de Mc Donnel F-4
Phantom II en de Blackburn Buccaneer die van de Royal Navy werden over-
gedragen aan de Royal Air Force. Zo werd de RAF uitgerust met de Bucca-
neer, een vliegtuig dat men aanvankelijk niet wilde hebben. Dat de Bucca-
neer achteraf een heel capabel vliegtuig bleek te zijn, is een verhaal
apart.

Bijschrift

??

? ?
Nogmaals de XR-220.

TSR-2 XR-220.

TSR-2 IN HET KORT

Motoren Bristol Siddeley Olympus Mk320
Lengte 27,1 m
Spanwijdte 11,3 m
Hoogte 7,2 m
Startgewicht 36.170 kg
Maximumgewicht 46.357 kg
Snelheid Mach 2+
Vliegbereik 1.850 km

50-51_bactsr-2.indd 51 14-06-2022 14:01