Pagina 5 van: Piloot en Vliegtuig Editie 7-2022
PILOOT EN VLIEGTUIG JULI 2022 5
Kort voor het ter perse gaan van deze editie
werd bekend dat het Nederlandse HAPPS-initi-
atief kan rekenen op een overheidssubsidie
van enkele honderden miljoenen euro’s.
HAPPS staat voor Hydrogen Aircraft Powertrain
and Storage System. Het zal worden ontwikkeld
voor bestaande turbopropvliegtuigen als de ATR
42, ATR 72 en Bombardier/DHC Dash 8-300,
-400/Q400. En dat zijn er zo’n 1.500. Prachtig
plan, prima initiatief!
HAPPS moet uitmonden in een aandrijfsy-
steem waarbij gebruikgemaakt zal worden van
vloeibare waterstof en waaraan door Innovati-
onQuarter, de regionale ontwikkelingsmaat-
schappij voor Zuid-Holland, in samenwerking
met Technology Park Ypenburg en Unified In-
ternational al sinds 2020 wordt gewerkt.
Wie echter goed naar het plaatje kijkt, zal ont-
dekken dat dit systeem momenteel al ontwik-
keld wordt bij Universal Hydrogen. Ook daar
wordt gewerkt aan het toekomstige ‘omkatten’
van fossiele brandstofaangedreven turboprops
naar waterstof, brandstofcellen en elektromoto-
ren met een vermogen van twee megawatt.
Universal beschikt sinds februari 2022 over een
Dash 8-300 die als testtoestel zal worden inge-
zet. Ondertussen zijn ook de nodige orders ge-
tekend door Connect Airlines (75 + 25 opties)
en ACIA Aero Leasing (20 + 10 kooprechten).
Daarnaast willen Air Nostrum, Icelandair, het
Franse Amela en het Amerikaanse Ravn Air er
gezamenlijk 24. En er is sprake van een sa-
menwerkingsovereenkomst met Deutsche Re-
gional Aircraft voor de ontwikkeling van de
D328eco. Daarbij wordt telkens 2025 als in-
voeringsjaar genoemd.
De Nederlands initiatiefnemers zullen er onge-
twijfeld in slagen hun ambitieuze plannen te re-
aliseren dankzij de slag- en denkkracht van ze-
ventien deelnemende bedrijven en (onderwijs)
organisaties. Ook zal die samenwerking op ter-
mijn schaalvoordelen op gaan leveren. Tegelij-
kertijd rijst de vraag in hoeverre de minimaal
drie jaar ‘ontwikkelingsachterstand’ ten opzichte
van Universal Hydrogen kan worden ingelopen.
Want ondanks de plannen zal er nog het nodi-
ge geïntegreerd en gecertificeerd moeten wor-
den.
Als dat echter lukt, en er is sprake van orders,
dan is er (eindelijk!) weer sprake van een her-
leving van de Nederlands luchtvaartmaakindu-
strie die sinds de teloorgang van Fokker in
1996 heel gefragmenteerd is.
Waterstofaandrijving
Neder-
land wil
voorop
gaan
lopen
Ongevalsanalyse
66 Piper crasht in Het Kanaal Regenbuien worden vlucht fataal
Ontwikkelingen
28 ATR Aircraft gaat voor hybride Evo krijgt ecologisch ontwerp
30 Virgin Orbit breidt uit Tweede 747 als lanceerplatform
33 Defensie krijgt meer geld Einde aan bezuinigingen op krijgsmacht
34 eMagic One Nieuw eVTOL-ontwerp
Pilot report
16 Batman’s ultralight Onconventionele en provocerende UL
Reisverslag
40 Colmar een vlucht te ver Weer noopt tot ander vluchtplan
Typebeschrijving
47 Softex VP-12 Oekraïense tweezitter
En verder
70 Volgende maand
70 Colofon
In dit nummer:
Ruud Vos
is hoofdredacteur
Piloot en Vliegtuig
r.vos@eisma.nl
44 Er zijn talloze toestellen in
de vliegtuiggeschiedenis waarvan je
denkt: waarom is dat geen succes ge-
worden? Het antwoord bij de Optica
is eenvoudig: een kwaaie werknemer
stak de fabriek in brand. Tien half
afgebouwde toestellen, alsmede veel
van de ‘tooling’ en de voorraad gin-
gen verloren… De beginnende onder-
neming kon de klap niet verwerken.
Toch vliegen er tegenwoordig nog
steeds een paar.
52 Nederland nam eerder deel aan ‘air policing’ missies
in het luchtruim boven de Baltische landen en Polen, maar
nog nooit in Bulgarije. Niet ver van Oekraïne en dus dichtbij
de conflictzone en zelf met een beperkt uitgeruste luchtmacht
in transitie, werd er daarom een beroep gedaan op de NAVO-
partners. Nederland gaf hieraan gehoor met vier F-35A’s, dit
onder grote instemming van de Bulgaarse autoriteiten.
Door: Ruud Voswww.pilootenvliegtuig.nl
58 Een bijna tachtig jaar oude Beech Staggerwing is
sinds kort eigendom van voormalig KLM-piloot Peter Kuy-
pers. In de zomermaanden heeft het toestel het vliegveld
van Sanicole in het Belgische Leopoldsburg als thuisbasis.
Behalve een Nederlandse eigenaar heeft het vliegtuig nóg
een Hollands tintje. Want het vliegtuig heeft in de loop van
de tijd heel wat verschillende aanduidingen en identiteiten
gehad.
04-05_inhoud.indd 5 14-06-2022 13:41