52 PILOOT EN VLIEGTUIG april 2021
HiSTOrie Door: Jozef Mols – Foto’s: Flygvapen museum linköping
saab J32 laNseN
iN Het Kort
Aantal plaatsen 2
Motor Svenske Flygmotor rM 5
Lengte 14,94 m
Spanwijdte 13 m
Hoogte 4,65 m
Leeggewicht 7.486+ kg (A32A),
8.077 kg (J32B/D/e), 7.520 kg (S32C)
MTOW 13.600 kg (S32C 12.500 kg)
Maximale snelheid 1.125 km/h
Vliegbereik 1.850 km
Klimvermogen 60 m/sec
(100 m/sec voor de J32B/D/e)
Plafond 15.000 m
aNDere variaNteN
De S32C wordt gebouwd als verkenningsvliegtuig. Zes camera’s worden
op de neus van het vliegtuig aangebracht. Daarnaast zijn twaalf M62
fl ash-bommen voorzien voor nachtfotografi e. Van dit model worden 45
exemplaren gebouwd die in dienst blijven tot in 1978.
De laatste variant, de J32E waarvan veertien exemplaren worden ge-
bouwd, is bedoeld voor elektronische oorlogsvoering. Ze worden voor-
zien van diverse soorten stoorzenders die in staat zijn zenders op de
grond of op zee te storen. adrian- en petrus-jammers kunnen dan weer
worden gebruikt om vijandelijke radarstations te storen.
CrasHes
Tijdens de periode dat de lansens in dienst waren, werd ongeveer een
derde van hun aantal vernield tijdens ongevallen waarbij 100 beman-
ningsleden en zeven burgers om het leven kwamen. Bij een crash in
Vikbo in 1960 kon piloot Magnusson tijdig het vliegtuig verlaten voor het
te pletter sloeg op een boerderij waar zeven burgers werden gedood.
Het ongeval werd echter in de doofpot gestopt, omdat het ging om bur-
gerslachtoffers.
sNeeuWruiMers
in 2010 zijn nog steeds drie exemplaren van de lansen in dienst. ande-
re toestellen zijn nog te zien in luchtvaartmusea zoals het luchtvaartmu-
seum in Söderhamm en het Swedish air Force Museum in linköping.
Enkele afgedankte vliegtuigen werden zelfs ingezet als sneeuwruimer,
waarbij de hitte van de uitlaat de sneeuw op de startbaan moest doen
smelten. Het project bleek echter niet effi ciënt en werd spoedig beëin-
digd.
in 2010 haalde één lansen nog het nieuws toen het vliegtuig werd in-
gezet om onderzoek te doen naar de luchtsamenstelling boven Zweden.
(Foto: SaaB)
lansen 32E. (Foto: SaaB) (Foto: SaaB)
Met een speciaal uitgerust meetsysteem werden luchtmonsters genomen
om zo te berekenen hoeveel asdelen er aanwezig waren na de uitbarsting
van de Katla-vulkaan op iJsland. Maar het vliegtuig werd ook gebouwd om
voor de Swedish radiation Safety authority radio-actieve bevuiling van de
lucht te berekenen na kernrampen en kernproeven.
(Foto: SaaB)
50-51-52_saablansen.indd 52 16-03-21 11:08