52 PILOOT EN VLIEGTUIG MAART 2022
Voor het vleugelontwerp had Maurice Hurel uitvoerig onderzoek gedaan
en de bruikbaarheid getest met het HD-10-onderzoeksvliegtuig. De re-
sultaten waren veelbelovend en nadat de Franse regering akkoord ging,
werd overgegaan tot de bouw van twee prototypes, de HD-31 en de
HD-32. Het verschil in typeaanduiding zat hem in de motoren die van
verschillende fabrieken kwamen. De HD-31 had Wright Cyclone-moto-
ren en vloog op 27 januari 1953 voor het eerst. Voor de motoren van
de HD-32 was de keuze gevallen op Pratt & Whitney en nog net voor
het einde van het jaar maakte ook dit toestel op 29 december de eerste
vlucht. Nadien werden een aantal wijzigingen in het ontwerp aange-
bracht. Zo kregen beide prototypes nieuwe krachtiger Wright 982-4-mo-
toren. Beide toestellen hadden een vast driewielig, gestroomlijnd onder-
stel en dubbele staartvlakken. Om het toegenomen vermogen te
compenseren werden beide staartvlakken vervangen door een enkele
hoge staartvin, terwijl op en onder het stabilo hulpvinnen werden aange-
bracht. Beide prototypes waren nu op standaarduitvoering gebracht en
kregen de aanduiding HD-321-01 en -02.
Nadat Air France in november 1953 een bestelling plaatste voor 24 toe-
stellen voor gebruik als feederliners besloot Hurel-Dubois het toestel als
HD-34 in productie te nemen. De bestelling werd gevolgd door acht
stuks voor het Institut Géographique National (IGN) en vier stuks voor
Aigle Azur. Uiteindelijk werden de bestellingen voor Air France en Aigle
Azur geannuleerd en bleven verdere orders uit. Enkel IGN bleef geïnte-
resseerd in het toestel, maar wel in aangepaste vorm zodat het geschikt
was voor luchtfotografie ter vervanging van de toen nog in gebruik zijnde
Boeing B-17 Flying Fortress. Zo kreeg de HD-34 een grote glazen obser-
vatieneus en werd het neuswielonderstel intrekbaar. Als zodanig maakte
het op 26 februari 1957 zijn eerste vlucht. Het vleugelontwerp dat het
toestel geschikt maakte voor lange vluchten met lage snelheid, bleek
ideaal voor cartografie waarvoor het IGN de toestellen nodig had. De
acht vliegtuigen die het IGN in gebruik nam hadden het militaire vlieg-
veld Creil ten noorden van Parijs als thuisbasis. In 1985 werd het laatste
toestel buiten dienst gesteld. Drie HD-34’s zijn bewaard gebleven. De F-
BHOO die ooit vluchten maakte vanaf Rotterdam, staat nu als F-AZNH in
De Hurel-Dubois HD-34 is een tweemotorig foto- en onderzoeksvliegtuig dat werd geproduceerd door
de Franse fabrikant Avions Hurel-Dubois. Het opmerkelijke vliegtuig had lange, smalle hooggeplaatste
vleugels die door ‘struts’ ondersteund werden. De totale spanwijdte bedroeg ruim 45 m en gaf het toe-
stel een grote stabiliteit die het geschikt maakte om zowel lange vluchten te maken als langzaam te vlie-
gen. Ook kon het van korte banen vertrekken.
HUREL-DUBOIS HD-34
HISTORIE Door: Cor van Gent
52-53_h-d34.indd 52 15-02-2022 09:19
