PILOOT EN VLIEGTUIG maart 2021 69
hEt VliEgtuig
Type Junkers Ju-52/3mg4e
Registratie HB-HOT
Constructienummer 6595
eerste vlucht 1939
Motoren 3 x BMW 132A3-stermotoren
vlieguren 10.189 uur
vluchten 8.783
dE bEManning
gezagvoerder 62 jaar
vliegervaring 20.714 uur
Op JU-52 297 uur
Copiloot 61 jaar
vliegervaring 19.751 uur
Op JU-52 945 uur
bron: sTsB Report no. 2370
Zicht uit de cockpit kort voor de crash. De ongevalsplek. (Foto’s: Kantonspolizei graubünden)
uur te doen. Specifiek voor HB-HOt bleken de motoren niet het toeren-
tal te halen dat door BmW was vastgesteld.
Wat betreft de staat van het vliegtuig zelf werd behoorlijke corrosie aan-
getroffen op structurele onderdelen van de romp en vleugels. In een lig-
ger van de linkervleugel werden zelf vermoeidheidsscheurtjes aangetrof-
fen.
Ook de papierwinkel was niet op orde, onder andere bij het beheer van
de reserve-onderdelen. Overigens was ook de productie van deze reser-
ve-onderdelen niet in orde. Ze werden gemaakt door bedrijven die daar-
voor niet gecertificeerd waren.
Zowel in formele als in fysieke zin was HB-HOt niet luchtwaardig ten tij-
de van het ongeval.
OOrZaak
Volgens de StSB werd het ongeval veroorzaakt door het feit dat er on-
voldoende ruimte in de vallei was om het vliegtuig weer onder controle
te krijgen na het verlies hiervan.
De oorzakelijke factoren waren:
– De piloten vlogen op een zeer risicovolle manier toen ze een nauwe
vallei invlogen op lage hoogte zonder alternatieve vliegroute.
– De piloten kozen een gevaarlijk lage vliegsnelheid gezien de vliegrou-
te.
Beide factoren betekenden dat de turbulentie die in deze omstandighe-
den was te verwachten, niet alleen leidde tot een overtrek maar ook tot
een niet meer te herstellen situatie.
Bijdragende factoren:
– De piloten waren gewend om niet te voldoen aan de regels voor het
veilig uitvoeren van vluchten en ze namen grote risico’s.
– Het ongevalsvliegtuig werd gebruikt met een zwaartepuntpositie voor-
bij de achterste limiet. Dit droeg bij aan het verlies van controle.
tOEkOMst
In november 2018 was het over en uit met Ju-52-vluchten. De Zwitser-
se autoriteiten trokken de bewijzen van luchtwaardigheid van de HB-
HOP en HB-HOS in.
Ook de onderhoudstak van Ju-air moest het Part 145-certificaat inleve-
ren en er werden door de autoriteiten bij onderaannemers onderhouds-
certificaten ingetrokken.
In 2019 probeerde Ju-air orde op zaken te stellen en startte een traject
om de historische Ju-52’s weer luchtwaardig te maken. Hiervoor moe-
ten de toestellen van de grond af opnieuw worden opgebouwd. De
BmW-motoren vormen een risicofactor en zullen worden vervangen
door Pratt & Whitney r-1340 stermotoren. Hiervoor zijn nog voldoende
reserve-onderdelen beschikbaar.
66-67-68-69_ongevalanalyse.indd 69 15-02-21 16:50