Pagina 50 van: Piloot en Vliegtuig Editie 3-2021
50 PILOOT EN VLIEGTUIG maart 2021
MiliTAir Door: Kees Otten en Wim Das
aan het DHC, onthulde dat in februari 2020 tijdens de ‘International mili-
tary Helicopter Conference’ (ImHC) in Londen. De toekomstige operatio-
nele omgeving kenmerkt zich in toenemende mate door JOINt-opera-
ties, aldus adang, waarbij oorlogsvoering zich in vijf domeinen afspeelt,
te weten op het land, in de zee en lucht, in de ruimte en in cyberspace.
Elbit Systems biedt het DHC een systeem voor netcentrische command
and control. De Cougar mkII helikopters van het DHC staan op de nomi-
natie om een upgrade te krijgen die hen onder meer beter geschikt
maakt voor operaties met Special Operations Forces (SOF).
Elbit Systems biedt als C4ISr-toepassing een combinatie van operatio-
neel beproefde systemen. Het betreft het Skytouch aerial battle ma-
nagementsysteem, het Helicom C4I-systeem dat kan worden inge-
bouwd in de Cougar mkII helikopters, en de E-LynX ar airborne SDr
(Software Defined radio) datalink. Het systeem sluit aan op de Elbit Sys-
tems PNr1000 radio, eveneens uit de E-LynX-familie, van het Verbeterd
Operationeel Soldaat Systeem (VOSS) dat bij de landmacht wordt inge-
voerd. Skytouch is gericht op het commandocentrum dat de operaties
van de Cougars aanstuurt. Initieel ligt de focus op de 300 Squadron
Cougars, maar natuurlijk bestaat de mogelijkheid tot uitbreiding naar an-
dere DHC-onderdelen.
helICom
Het in te bouwen ‘mission managementsysteem’ in de Cougar zelf, Heli-
com, zal via de E-LynX ar datalink alle data rondzenden en ontvangen.
Overigens kent Helicom drie niveaus van integratie: 1) los device (mini-
mal), 2) device geïntegreerd met HDtS (medium), en 3) volledig in de
avionica geïntegreerd (fully integrated). Verder biedt het Helicom C4I-
systeem de mogelijkheid tot integratie met een helmet mounted display
(HmD). De Nederlandse Cougars vliegen op dit moment rond met een
HmD die in 2006 voor uitzending naar afghanistan werd aangeschaft bij
Elbit Systems, en die advanced Night Vision System/Head-up Display
(aNVIS/HUD) heet. Elbit Systems heeft echter met het HDtS (Helmet
Display and tracking System) een verbeterde versie ontwikkeld. Hier zou
ook het BrightNite degraded visual environment (DVE) elektro-optische
sensorsysteem op aan kunnen sluiten. BrightNite biedt een verdere ver-
betering wat betreft de ‘situational awareness’ van de piloten door hen
in het donker veel veiliger te laten vliegen. Ook bij het landen in brown
out- of white out-situaties is daarmee de veiligheid met enorme spron-
gen vooruit gegaan.
ÉÉn SpeleR
Een keur aan nieuwe systemen, maar die wel allemaal optimaal op el-
kaar aansluiten. Een vereiste als je gegarandeerde optimale communica-
tie wilt hebben om zo tot een zogeheten ‘common operational picture’
te komen. Dit is echter wel waar het om draait. Want als je weet dat je je
eenheden optimaal kunt inzetten omdat jouw inzicht optimaal is, maakt
dat een ‘force multiplier’ van de beschikbare C4ISr-architectuur. Infor-
matie moet kloppen, moet volledig zijn en moet ook nog eens zoveel
mogelijk ‘real time’ rondgaan. Onderdelen in het overkoepelende sys-
teem die haperen of onvoldoende compatibel zijn, kunnen alles te niet
doen. Om tot een geoliede machine te komen moet je dus idealiter het
complete systeem laten inrichten door één fabrikant als een soort set.
Hierbij kies je natuurlijk wel die fabrikant die zijn waarde al bewezen
heeft, waarbij de aangeboden systemen doen wat ze zeggen te doen.
Om superieure besluitvorming te garanderen wordt in de Elbit Systems-
oplossing alle info, zoals streaming video en live data van sensoren, lo-
kale commandocentra en mensen op de grond die toegang hebben tot
het systeem, verzameld en geïntegreerd in het overkoepelende Sky-
touch-systeem. Dit systeem maakt gebruik van een gedecentraliseerd
netwerk dat gefaciliteerd wordt door een cloud-based architectuur van-
waaruit ook informatie gedistribueerd wordt. Zo is de info bereikbaar
voor elke gebruiker die bevoegd is. air Commodore adang heeft een
onderbouwde toekomstvisie getoond. Nu is het wachten op groen licht,
zodat deze kan worden geïmplementeerd.
Met medewerking van Elbit Systems en Pieter Bastiaans, Mittler Report
Verlag.
Het Helicom-systeem.Skytouch’s control view getoond op een draagbaar systeem.
HDtS-data worden op een display geprojecteerd (dagversie).
48-49-50_netcentrischschieten.indd 50 16-02-21 10:59