44 PILOOT EN VLIEGTUIG februari 2021
Dat het airbus menens is, blijkt uit de tijdlijn die de fabrikant in gedach-
ten heeft: emissieloos vliegen in 2035. Lange tijd werd daarbij vloeibare
waterstof (hydrogen) niet als een reëel alternatief gezien als vervanger
van fossiele brandstof, maar daarop wordt nu met rasse schreden terug-
gekeerd. boven aan de lijst staan nu zelfs hybride aandrijfsystemen
waarbij waterstof via brandstofcellen omgezet wordt in elektriciteit voor
de aandrijving van elektromotoren. Volgens airbus is het momenteel nog
niet mogelijk op de middellange en lange afstand zonder verbrandings-
motoren te vliegen. bovendien leveren elektromotoren nog te weinig
vermogen om grotere vliegtuigen de lucht in te krijgen, zodat de keuze
voor hybride aandrijving de meest logische lijkt. Ook ziet de fabrikant
hier nog een gigantische logistieke uitdaging: de wereldwijde beschik-
baarheid van (liefst duurzaam geproduceerde) waterstof.
Pods
Ondanks de onzekerheden wordt vol ingezet op de ontwikkelingen van
een honderdzitter met een vliegbereik van meer dan 1.000 nm (>
1.850 km). Voor de aandrijving wordt uitgegaan van zes motoren. Die
worden ondergebracht in pods onder de vleugels, waarbij iedere pod
onder meer een tank met vloeibare waterstof, een brandstofcel, een
koelsysteem en een elektromotor bevat die een achtbladige propeller
aan gaat aandrijven. Daarbij wordt elk van de motorunits autonoom, zo-
dat deze snel in z’n geheel gewisseld kan worden. airbus is voornemens
op het ontwerp patent aan te vragen.
Eco PulsE – dahEr
Toch laat airbus het ‘stroomspoor’ niet helemaal los na het afblazen in
april 2020 van het e-fan X-project waarbij een viermotorige aVrO rJ100
zou worden ‘omgekat’ naar elektromotoren. Want het definitieve ont-
werp van de door de fabrikant in samenwerking met Daher en Safran tij-
dens de Paris air Show 2019 aangekondigde ecoPulse hybride demon-
strator is vastgesteld. binnen dit project wordt Safran verantwoordelijk
voor de ontwikkeling en implementatie van een hybride aandrijfsysteem
(Pratt & Whitney PT6 turbine en generator) inclusief managementsys-
teem en zes luchtgekoelde Safran engineuS elektromotoren van elk 50
kW (68 pk) en DuC Hélices ‘e-Propellers’. airbus gaat daarbij zorg dra-
gen voor de installatie van accu’s met een hoog rendement, terwijl Da-
her een en ander zal installeren in een aangepaste TbM om daar vlieg-
proeven mee uit gaan voeren. Het project wordt ondersteund door de
french Civil aviation research Council en de franse luchtvaartautoriteit
DGaC in een poging de luchtvaart ‘schoner’ te maken en ook de ge-
luidsemissie terug te dringen. Gemikt wordt op een eerste vlucht in
2022.
Airbus heeft in het kader van de ontwikkeling van toekomstige ZEROe vliegtuigen het concept van turbo-
propaangedreven varianten aangepast. Werd in september 2020 nog uitgegaan van een groter toestel
met twee motoren, bij nader inzien blijkt een zesmotorige variant betere kansen te bieden.
bijschrift
airbuS zeT in OP vloEibarE watErstof
OntWikkElingEn Door: ruud Vos – foto’s: airbus
??
? ?
??
??
44_airbuselectrisch.indd 44 19-01-21 11:45
