PILOOT EN VLIEGTUIG DECEMBER 2020 27
Het op te knappen toestel, met typenummer 108, werd op 30 oktober
1924 offi cieel in dienst genomen. Het eenmotorige lestoestel, toen nog
schoolvliegtuig genoemd, vandaar de ‘S’ in de naam, werd voor de
Tweede Wereldoorlog gebruikt door de Luchtvaartafdeling (LVA) van het
leger. De instructeur en leerling zaten achter elkaar in de dubbeldekker.
De LVA bestelde in 1924 dertig toestellen van dit destijds nieuwe mo-
del, waarvan de helft al in datzelfde jaar nog werd afgeleverd, waaronder
de ‘108’. De tweede helft volgde in 1925. De toestellen werden gebruikt
tot de uitbraak van de Tweede Wereldoorlog in 1940. Een aantal was
voor die tijd al afgeschreven, een ander groot deel werd na de capitula-
tie naar Frankrijk gebracht en gedemonteerd. Wat er daarna mee is ge-
beurd, is onbekend.
NOODLANDING
Het op te knappen toestel in Aviodrome stond in het voorjaar van 1940
in de Fokkerfabriek op Schiphol. Het destijds zestien jaar oude vliegtuig
moest gerepareerd worden na een noodlanding. De Duitse bezetter had
geen interesse in dit relatief oude lestoestel en liet het daarom met rust.
De romp is tijdens de oorlog verplaatst naar de Technische Hogeschool
Delft en daar stond het tot 1960. In dat jaar werd de Fokker S.4 toege-
voegd aan de collectie van het op Schiphol-Oost gerealiseerde nieuwe
luchtvaartmuseum Aeroplanorama, een van de voorgangers van het hui-
dige Aviodrome.
DRIE JAAR
Het vliegtuig wordt niet gerestaureerd naar de staat waarin het in 1924
werd afgeleverd. Er is gekozen om het voor de helft af te bouwen en de
andere helft juist deels open te laten. De verwachting is dat de restaura-
tie een jaar of drie zal duren. Een team van ongeveer zeven vrijwilligers
zal de afbouw op zich nemen. Oostergo, collectiebeheerder bij Aviodro-
me, legt uit waarom voor deze aanpak is gekozen: “De staalbuizen romp
en de houten vleugels zijn normaal besproken bedekt met doek en
daardoor niet meer te zien. Door ze niet helemaal af te dekken, krijgt de
bezoeker straks niet alleen te zien hoe een vliegtuig er destijds uitzag,
maar ook hoe de constructie van een vliegtuig uit begin jaren twintig in
elkaar zat.”
De enige overgebleven Fokker S.4, een historisch lesvliegtuig uit 1924, wordt in ere hersteld in het
Aviodrome. Het is de enige Fokker van dit type dat de Tweede Wereldoorlog heeft overleefd en het is
daarmee een van de oudste nog bestaande Nederlandse militaire vliegtuigen.
Bijschrift
HISTORIE Door: Ruud Vos – Foto’s: Collectie Aviodrome
??
? ?
??
??
RESTAURATIE FOKKER S.4
27_fokkers4.indd 27 16-11-20 13:37
