72 PILOOT EN VLIEGTUIG december 2016
Kort voor de tweede lancering.
dook voorover in het water. Het bleek dat het toestel aan het startappa-
raat was blijven haken met alle akelige gevolgen van dien. Het toestel
was zwaar beschadigd, maar kon gelukkig nog worden gerepareerd.
een tweede proef op 8 december mislukte door een soortgelijke oor-
zaak. Het achterste deel van het vliegtuig werd door het startapparaat
beschadigd, waardoor de achterste vleugels braken. eerst schoot het
toestel loodrecht omhoog en toen viel het met de achterkant omlaag.
manly kon na beide ongevallen tijdig uit het water worden gevist. de
restanten van het vliegtuig werden bewaard in het Smithsonian Instituti-
on te Washington.
Intussen waren de financiële middelen uitgeput hetgeen het einde van
de experimenten betekende. Als Langley in staat was gesteld om de
constructie te versterken en de besturing te verbeteren, had hij een gro-
te kans van slagen gehad. met de zekerheid van slagen voor ogen
moest hij tot zijn teleurstelling zijn werk staken. op 17 december 1903
maakten de Wrights hun eerste vlucht. Voor Langley, die door de rege-
ring in de steek was gelaten met subsidie, moet het een bittere pil zijn
geweest. Na zijn jarenlange werk was een ander hem toch nog voor.
Langley overleed in het voorjaar van 1906 en heeft de ontwikkeling van
de vliegtechniek niet meer kunnen meemaken.
Langley Aerodrome A, 1903. opbouw van het lanceerplatform op een woonboot.
de crash op 8 december 1903.
Curtiss versus Wright
In een patentenstrijd tussen de Wrights en pionier-vliegtuigbouwer
Glenn curtiss deed op 13 januari 1914 het ‘US court of Appeals’ de uit-
spraak dat “… the Wrights pioneers in the practical art of flying heavier-
than-air machines” waren. curtiss, die zich blauw betaalde aan patent-
rechten aan de Wrights, bedacht dat als hij kon bewijzen dat niet de
Wrights, maar dat Langley de eerste was die met een bestuurbaar ge-
motoriseerd vliegtuig vloog, hem dat in zijn patentenstrijd goed van pas
zou komen.
op 21 januari 1914 verzocht Lincoln beachey, een ex-leerling van cur-
tiss, het Smithsonian Institution of hij de resten van Langley’s Aerodrome
mocht lenen met het doel om het in de oorspronkelijke staat te herstel-
len en ermee te vliegen. er werd echter een groot aantal veranderingen
aangebracht. Zo werden de vleugels vergroot en het profiel gewijzigd.
de verspanning veranderde, een nieuw besturingssysteem van curtiss
werd gemonteerd en het vliegtuig kreeg drijvers. met deze en andere
verbouwingen maakte curtiss op 28 mei 1914 een vlucht van 45 meter
vanaf Lake Keuka. Na nog een paar sprongetjes ging de machine terug
naar de werkplaats waar weer de nodige veranderingen werden uitge-
voerd. onder andere werd de originele motor vervangen door een 80
Het gecrashte toestel wordt door een sleepboot aan wal getrokken.
HISTORIE door: Thijs Postma – Foto’s: archief Postma
70-71-72-73_controverse.indd 72 15-11-16 13:41