Pagina 33 van: Piloot en Vliegtuig Editie 12 – 2011
PILOOT EN VLIEGTUIG DECEMBER 2011 33
In 1927 schreef het US Navy Bureau of Aero-
nautics een tender uit voor de bouw van een
prototype voor een tweemotorige metalen
vliegboot voor de lange afstand. De specificaties
waren uiterst gedetailleerd en het bureau had al
veel constructief voorwerk gedaan. Zo stond bij-
voorbeeld het vleugelprofiel vast en had het
Bureau de rompvorm uitgewerkt. De bieders
hoefden nog slechts de details in te vullen en
het vliegtuig te bouwen. Consolidated was de
goedkoopste bieder en kreeg de opdracht.
Het bedrijf was in 1923 opgericht door
Reuben Fleet, een voormalige Army Air Corps
inkoopofficier. Fleet werd na zijn ontslag gene –
ral manager van de Gallaudet Aircraft Corpora-
tion. Toen Gallaudet in financiële moeilijkhe-
den raakte, nam Fleet het ontwerp en een
Army-contract voor een trainer over en richtte
Consolidated op. Hij huurde eerst ruimte bij
Gallaudet, maar verhuisde al snel naar een
oude fabriek van Curtiss in Buffalo, New York.
Daar werd de Dayton-Wright trainer van het
Army-contract opgepept en kreeg de naam
Fleet-trainer. Consolidated werd tot begin jaren
dertig de belangrijkste leverancier van lesvlieg-
tuigen voor het leger en de marine.
Consolidated had geen ervaring in huis
om de opdracht van de US Navy uit te voeren
voor het bouwen van een moderne geheel
metalen vliegboot. Daarom werd Isaac M. Lad-
don als hoofdingenieur in dienst genomen.
Laddon werkte voorheen als senior ontwerper
voor de Engineering Division van de US Army
Air Service.
XPY-1 Admiral
Consolidated kreeg dus op 28 februari 1928
de opdracht met een waarde van US$
150.000 voor het ontwikkelen en bouwen van
het prototype van de nieuwe vliegboot voor
de US Navy.
De Admiral was een geheel metalen vlieg-
boot met metalen rompbeplating, voor die tijd
een unicum. De vleugel en staartvlakken wa-
ren bespannen met linnen. Na een jaar inten-
sief werk was de XPY-1 Admiral in december
klaar. Het testen was echter een probleem,
want de Niagara-rivier lag vol ijs. De Admiral
werd gedemonteerd en per trein naar het NAS
(Naval Air Station) Anacostia vervoerd, waar hij
met kerstmis arriveerde. De montage verliep
voorspoedig en op 10 januari 1929 werd de
eerste vlucht gemaakt door Lt. Gorton van de
US Navy en Laddon als copiloot.
De Admiral voldeed tijdens het testpro-
gramma aan alle eisen en de US Navy nodig-
de de hele luchtvaartindustrie uit om in te
schrijven voor een order voor een serie van
negen vliegtuigen, gebaseerd op het prototy-
pe. In het bod van Consolidated zaten hoge
ontwikkelingskosten verwerkt. Daardoor was
hun prijs logischerwijze hoger dan die van
Glenn Martin, die er met de opdracht vandoor
ging. Na al het werk en de nodige investerin-
gen stond Consolidated met lege handen. La-
ter veranderde het aankoopbeleid van de US
Navy en werden de seriemachines gekocht
van de fabriek die het prototype bouwde.
Commodore met problemen
Niet uit het veld geslagen begon Consolidated
onmiddellijk met het ontwikkelen van een pas-
sagiersvliegboot op basis van het Admiral-ont-
werp. Deze ‘Commodore’ maakte de eerste
vlucht in september 1929. Na een paar kleine
wijzigingen gedurende het testprogramma,
werd op 20 november 1929 het typecertifi-
caat uitgereikt. Inmiddels had Consolidated
een order voor zes Commodores gekregen
van de NYRBA (New York, Rio de Janeiro,
Buenos Aires Airline). Deze order groeide later
uit tot veertien vliegtuigen.
De eerste Commodore werd op in okto-
ber (nog vóór de certificering) ‘Buenos Aires’
gedoopt door de vrouw van president Herbert
Hoover. NYRBA nam al snel de eerste produc-
tiemodellen in dienst. In de praktijk bleken er
nogal wat foutjes aan te kleven. Het vermogen
van de 575 pk Pratt & Whitney Hornet moto-
ren was onvoldoende, vooral in de tropen.
Consolidated Commodore in het
kort
Motoren 2 x P&W Hornet R-1860,
575 pk elk
Spanwijdte 30,48 m
Lengte 18,80 cm
Leeggewicht 4.762 kg
Startgewicht 7.983 kg
Max snelheid 206 km/h
Kruissnelheid 174 km/u
Landingssnelheid 96 km/h
Klimsnelheid 200 m/min op zeehoogte
Vliegplafond 3.429 m
Vliegbereik 1.850 km
De luxe cabine.
De Commodore was, nadat de kinderziekten
er uit waren, een comfortabel en betrouw-
baar vliegtuig. Het toestel had geen onder-
vleugel zoals de P2Y. Hier zien we de ‘Havan-
na’ van NYRBA.
32-33-34_Consolidated 15-11-11 09:30 Pagina 33