44 PILOOT EN VLIEGTUIG november 2020
De meeste vliegtuigschades ontstaan in de lucht. vogels, hagelbuien,
blikseminslagen. Dientengevolge gaten in neuzen of radomes, al of niet
voorzien van angstaanjagende kraterranden, verbrijzelde cockpitruiten of
vervormde vleugelranden. minder vaak komen zware schades aan flan-
ken of onder- en achterzijde van een vliegtuig voor, zoals veroorzaakt
door verkeerde landingen of het tijdens taxiën raken van een lichtmast
of baken. Terwijl dan ook het verkeerd inschatten van afstanden ten op-
zichte van andere toestellen of de hangar door massa- en hefboom-
krachten diepgaande schades kunnen aanrichten. en onderschat ook
grof en slordig vliegwerk niet. Zo leidt stelselmatig keihard landen vaak
tot materiaalmoeheid, scheuren of delaminaties (het loslaten van gelijm-
de lagen) van de vliegtuigstructuur. en dan zijn er nog de onzichtbare
schades: beschadigingen achter de zichtbare beschadigingen. Die, als ze
niet gedetecteerd worden, tot volgende onheilen kunnen leiden.
Van alles Vliegt rond
Het is om die reden dat alle schadegevallen minutieus bekeken moeten
worden. niets mag ongezien of onbenoemd blijven. De vliegtuigindus-
trie werkt in het determinatiestadium niet voor niets met officiële defini-
tions, elke daarvan een aanwijzing van de oorzaak, aard en vorm van
de schade, de locatie, en zelfs de betrokken materiaalsoort. Impliciet
ook wat er qua reparatie mee aan te vangen. meer dan twintig zijn het
er, waaronder geheimzinnige als ‘galling’, ‘brinelling’, ‘inclusion’, ‘burn-
ishing’, ‘score’ en een uitsmijter als ‘upsettings’. Zoek dat alles gerust
eens op. een wereld opent zich voor de echt geïnteresseerde. vliegtui-
gen kunnen zomaar 50, 60 of nog meer jaren oud zijn, omdat ze nu
eenmaal lang meegaan. vandaar dat er qua materialen en bouwprinci-
pes ook vandaag nog van alles rondvliegt. van hout tot linnen en katoen.
en van ijzer tot aluminium en titanium. en sinds de jaren vijftig natuurlijk
kunststoffen. met als hoogtepunt daarvan composieten als carbon-fiber
en Kevlar.
Modder, gras en gruis; alles eraf
een serieuze werkplaatshangar dient derhalve voor elk materiaal of
bouwprincipe niet alleen kennis, maar ook gereedschappen te bezitten.
van geïmpregneerde stoffen, naaigaren en rijgnaalden, tot een good old
We maken het hopelijk nooit mee: ongelukken, aanvaringen of aanrijdingen met je vliegtuig. En daar-
mee deuken, breuken of scheuren in of aan je machine. Vliegschades, klein of groot, liegen er nimmer
om. Op bezoek bij reparatiebedrijven uit de twee belangrijkste luchtvaartcategorieën; ieder met zijn
eigen benadering en expertise.
daMage Control
DE HANGAR Door: David bakels
44-45-46_dehangar.indd 44 20-10-20 10:17
