Pagina 30 van: Piloot en Vliegtuig Editie 11-2020

30 PILOOT EN VLIEGTUIG november 2020

INdustrIe Door: David bakels – Fotografie: gerrit ockers

over het belang van samenwerking tussen de luchthavens voor kleine
luchtvaart in verband met eventuele verdringingseffecten. Want bij het
doorgroeien naar 45.000 vliegbewegingen op Lelystad Airport door de
grote luchtvaart, zal de kleine luchtvaart mogelijk naar andere regionale
vliegvelden moeten uitwijken. Ik voeg er nog aan toe dat samenwerkin-
gen, verdelingen en verbindingen met andere vliegvelden of partijen so-
wieso van belang zijn. niet alleen qua vliegbewegingen, maar ook op
het gebied van diensten en projecten. Ik denk daarbij aan het ontwikke-
len van nieuwe technieken, zoals hybride of geheel elektrische aandrij-
vingen of het werken met aangelengde of geheel synthetische brand-
stoffen en zelfs waterstof. Zeker ook het experimenteren met lichte
materialen. beter nog: dat alles tezamen. ga als ondernemers bekijken
hoe zich dat ontwikkelt. en schaal dat vervolgens op. bedenk je: zo’n
Tesla was er ook niet ineens. Inderdaad zijn er wat dat betreft ook al ver-
schuivingen merkbaar.”

En die vliegbewegingen; ook in het algemeen?
“We zijn in de verkenningsfase van de luchtruimindeling per 2023, waar-
bij de inhoudelijke kaders inmiddels zijn vastgesteld en in de Concept-
Luchtvaartnota zijn gecommuniceerd. Daarbij is sprake van een vergro-
ting van het luchtruim door het samenvoegen van civiele en militaire
zones. Want omdat de Luchtmacht niet elke dag in hetzelfde luchtruim
zijn oefeningen houdt, zou je als civiele partij die vrije ruimte via een re-
serveringssysteem snel en goed kunnen gaan gebruiken. en omgekeerd.
er is al meteen sinds de start van het proces contact met Defensie en
de staatssecretaris. Terwijl we er ook nog met de Duitsers en belgen ver-
der naar zullen kijken. Laten we dus optimistisch zijn over de vliegbewe-
gingen in het nederlandse luchtruim.”

Er staat onder invloed van de stikstofcrisis en internationale milieuaf-
spraken veel te gebeuren voor de luchtvaart, zoals ook in de Ontwerp-
Luchtvaartnota te lezen is. Met name voor de grote luchtvaart. Maar
zullen dergelijke maatregelen binnen korte termijn ook voor de GA gel-
den?
“De kleine luchtvaart zal zich in de toekomst inderdaad sterker moeten
inzetten voor duurzaamheid en veiligheid. Zowel in de lucht als op de
grond. Zie wat dat aangaat ook weer onze Concept-Luchtvaartnota. klei-
nere vliegtuigen bieden sowieso meer kansen op verduurzaming. Het

“Ik wil graag benadrukken dat de gehele luchtvaart mijn aandacht heeft.” (Foto:

IenW)

ontwikkelen van en experimenteren met nieuwe aandrijftechnieken,
elektrisch, hybride, waterstof, synthetische brandstofsoorten, of zelfs een
mix van aandrijvingen, verloopt met lichte vliegtuigen nu eenmaal ge-
makkelijker dan met grote jets mogelijk is. kijk naar goed vliegende pro-
ductiemodellen als die pipistrel; een fantastisch voorbeeld van wat ik be-
doel. namelijk dat elektrisch vliegen in feite dus met de kleintjes begint.
ons eigen nederlands Lucht- en ruimtevaartcentrum ontwikkelde trou-
wens ook al een elektrisch 15-persoons vliegtuig. en de ontwikkelingen
gaan snel. Wat milieumaatregelen betreft is het bij de gA zo dat er lager
wordt gevlogen en relatief vaak boven bewoonde gebieden. Afgezien
van zichtbaarheid is er geluidsoverlast, terwijl er ook uitstoot is. Ik ver-
wacht dat een eventuele bijmengverplichting het eerst aan bod zal ko-
men. Daarover gesproken: met de kamer maakten we al afspraken
over het in 2023 openen van een biobrandstoffabriek in Delfzijl, terwijl
ik veel langer geleden ook al bij Frans Timmermans (vicevoorzitter van
de europese Commissie, tevens europees Commissaris european
green Deal) ben geweest om te praten over de ontwikkeling van volle-
dig synthetische kerosine. Iets waar inmiddels meerdere eU-instituten bij
betrokken zijn. In ons land ook weer het nLr, maar ook het european
space research and Technology Centre. Waarbij voor de benodigde
fondsen een beroep zou kunnen worden gedaan op het nationaal
groeifonds.”

Hoe ziet U überhaupt het ‘wezen’ van de luchtvaart? De toekomst? Is
het grootse en mooie er wat U betreft wel vanaf?
“vliegen is en blijft iets heel bijzonders en zal altijd tot ieders verbeelding
blijven spreken. onuitwisbaar is mijn eigen herinnering aan die eerste
echte vliegtuig-vlucht op mijn 16e toen we op schoolkamp naar het bui-
tenland gingen. onvergetelijk. net als trouwens het parachutespringen
dat ik kort geleden heb gedaan. maar ook nu, nu ik in dit beroep toch
veelvuldig vlieg, is er nog elke keer dat ‘WoW’-gevoel als ik in een vlieg-
tuig stap. vooral als het zo’n prachtig blauw-wit toestel van onze eigen
kLm is. Hahaha! nee, mijn generatie zal vliegen nooit gewoon vinden.
overigens hoor ik dat er momenteel zelfs een flinke vraag naar het aan-
tal ppL-vliegopleidingen is. Alle leeftijden en achtergronden. een teken
dat de vliegerij en vliegtuigen inderdaad blijven fascineren. Dus nee: ik
denk niet dat het ‘mooie’ eraf is. Luchtsporten zullen dan ook zeker mo-
gelijk blijven, maar misschien niet meer overal.”

Binnen de Netherlands Association of Commercial Aviation (NACA), de
belangenorganisatie van commerciële vliegbedrijven binnen de GA,
heersen ook nog andere zorgen. Zo zijn er in Nederland veel 60+ vlie-
gers. Die zijn stuk voor stuk goed voor jarenlange ervaring. Toch mag
men vanaf 60 niet meer single pilot passagiers vervoeren. Het gekke is
dat de 60+ piloot dan weer wel vlieginstructie mag geven. Hoewel dan
dus ook single pilot vliegend. Wat is dan nog de strekking van die be-
perking? In ieder geval niet het fysieke aspect, omdat de 60+’er elk
halfjaar medisch goedgekeurd dient te worden. Kan deze regeling te-
ruggedraaid worden?
“Die situatie heeft inmiddels ook in brussel erkenning gekregen. overi-
gens mede op aangeven van nederland heeft de eAsA daar zelfs al een
onderzoek naar uitgevoerd dat inmiddels heeft geresulteerd in een best
Intervention strategy (bIs). De eAsA heeft het ter consultatie voorgelegd
gekregen, natuurlijk om de verschillende meningen en aangedragen op-
lossingen te peilen. er wordt bijvoorbeeld voorgesteld om onder bepaal-
de voorwaarden, zoals extra medische checks en een aangepast vlieg-
rooster, die leeftijdgrens inderdaad naar 65 jaar te verhogen. Ik ben daar
een voorstander van, maar alleen als ook inderdaad wordt voldaan aan
die voorwaarden zodat de veiligheid gewaarborgd is. Ik hoop dat de be-
langhebbenden binnen de general Aviation deze best Intervention stra-
tegy ook hebben gelezen en hun commentaar aan de eAsA kenbaar

28-29-30-31_interviewnieuwenhuizen.indd 30 20-10-20 09:50