Pagina 17 van: Piloot en Vliegtuig Editie 11-2020

PILOOT EN VLIEGTUIG november 2020 17

RotAX 915iS
Gedurende een aantal jaar was de 115 pk leverende rotax 914 Turbo de
sterkste uit het oostenrijkse motorgamma. Daar kwam in 2015 verande-
ring in, toen vooral door het gebruik in autogyro’s en helikopters besloten
werd het vermogen van de rotax 912iS op te voeren. Door het toevoe-
gen van een inventief turbo/intercooler-systeem kon het vermogen van
de injectiemotor opgevoerd worden naar maximaal vijf minuten 141 pk
en 135 pk continu. Wel is de nieuwe 915iS-motor 30 kg zwaarder dan de
912iS en 10 kg meer dan de 914 Turbo. Typisch voor de 912/914 rotax-
motoren is dat deze een stuk sneller draaien dan de schroef. Dit is ook op
de 915iS zo, maar de reductie is hier verlaagd van 1:2.27 naar 1:2.54,
wat concreet betekent dat de schroef bij de maximale 5.800 rpm (tijdens
take-off) slechts een kleine 2.300 toeren per minuut draait. bij een maxi-
mum continu toerental van 5.500 rpm is het toerental slechts 2.165. Hoe
lager het toerental van de propeller, hoe minder geluid. Wat mooi meege-
nomen is in onze moderne groene maatschappij.

vL3 915
De vL3 evolution, uitgerust met de 914-motor, is met zijn 310 km/h
kruissnelheid al een echte snelheidsduivel, maar toch blijft men bij Jmb
Aircraft nog steeds op zoek naar extra snelheid. met de komst van de
nieuwe 915-variant startte men in de zomer van 2018 met de ontwikke-
ling van de snelste vL3 ooit. Achttien maanden later, midden in de coro-
nacrisis, werd dit proces voltooid. Alhoewel het vleugelprofiel en de vlieg-
tuigcel grotendeels identiek zijn aan zijn voorgangers, is er toch een aantal
merkbare aanpassingen gedaan. boven de vleugel werd een zogenoemde
wing fence gemonteerd om zo een efficiëntere controle te behouden op

het rolroer wanneer je in de nabijheid van de overtreksnelheid komt. Zo-
doende vermijd je dat een vleugel dramatisch wegvalt; een belangrijk ge-
geven voor een iets minder ervaren ULm/mLA-piloot. Daarnaast heeft het
toestel onder de romp een zeer uitgesproken P-51 mustang koelopening,
wat het toestel een echte ‘racer allure’ geeft. De vrij grote inlaat voor de
intercooler is aan de rechterkant van de neus zichtbaar.

ZeeR potent
omdat het verbruik van de 915-motor toch een stuk hoger ligt, heeft
men tevens de tankinhoud verhoogd van 120 l naar 140 l. De maximale
actieradius is uiteraard sterk afhankelijk van het vermogen en de hoogte.
op FL100 bij 60% vermogen ligt dit rond de 1.500 km + 45 minuten
reserve, terwijl het net geen 900 km is bij 80%. De respectievelijke snel-
heden onder dezelfde condities zijn 161 ktas (298 km/h) en 174 kts
(322 km/h). Deze snelheden werden als deel van deze flight review op
een ferryvlucht vanuit de fabriek in Chocen naar belgië bevestigd. Het is
op 10.000 ft (3.048 m) net onder de 50% vermogen dat we een goed
compromis vonden: 150 KTAS (278 km/h), 19 l/h, 1.000 nm (1.850
km). Zodoende kan vanuit belgië of Zuid-nederland in zes uur non-stop
naar Zuid-Spanje gevlogen worden.
De rotax 915iS behoudt dankzij de turbo/intercooler zijn maximum continu
vermogen tot boven de 15.000 ft (4.572 m). Daarom is de beste perfor-
mance ook op hogere hoogte te vinden. Logisch dat men hiervoor een
zuurstofsysteem als optie aanbiedt. Zo gaat het bij 80% snelheid op FL160
(4.877m) vlot naar 188 kts (348 km/h) en een uurverbruik van 35 l.
Als deel van het ‘flight test program’ overschreed men de 200 kts-grens
door constant een maximumvermogen aan te houden, wat 205 ktas

bijschrift

??

? ?

??

??

Laag, rank en bovenal slank…eigentijds en multifuncitoneel: Garmin G3X Touchscreens. (Foto: Jmb Aviation)

Instappen boven op de vleugel vraagt wat behendigheid. (Foto: Jmb Aviation)

16-17-18-19_pilotreportvl3.indd 17 20-10-20 09:14