Pagina 73 van: Piloot en Vliegtuig Editie 11-2016

PILOOT EN VLIEGTUIG november 2016 73

Grumman avenGer in het kort

tBM-3W2 tBM-3s2 tBM-3e
Motor 1 x Wright Cyclone r2600-20
startvermogen 1.900 pk
spanwijdte 16,52 m
Lengte 12,48 m
Leeggewicht 4.853 kg 4.918 kg 4.800 kg
Maximumgewicht 7.602 kg 8.278 kg 8.180 kg
Maximumsnelheid 419 km/h 429 km/h 444 km/h
Kruissnelheid 242 km/h 242 km/h 237 km/h
Actieradius 1.818 km 1.870 km
Actieradius als
verkenner 1.818 km

Tbm-3S. Tbm-3W met radarkoepel onder de buik. Tbm-3e met romprugkoepel.

Grumman eindigde en zij overschakelden op de bouw van de Hellcat,
hadden zij 2.291 Avengers gebouwd. Gm bouwde 7.546 Avengers voor
het einde van de oorlog. Al voor het einde van de Tweede Wereldoorlog
trof de US navy voorbereidingen om gespecialiseerde Avengers met
een radarkoepel onder de romp op hun carriers te detacheren. Deze
moesten tijdig waarschuwen voor de nadering van laag vliegende vijan-
delijke vliegtuigen. In oktober 1945 werden de eerste vier van deze
Tbm-3W vliegende radarstations in dienst gesteld.

koude oorloG
Toen na de oorlog de spanningen tussen oost en West opliepen, sloot
het Westen onder leiding van de verenigde Staten op 4 mei 1949 de
noord-Atlantische verdragsorganisatie (nAvo). Hiermee was de Koude
oorlog een feit geworden. een zo groot mogelijke standaardisatie op het
gebied van wapens en materieel en een verregaande integratie op de-
fensiegebied waren geboden. In europa werd permanent een grote
Amerikaanse strijdmacht gestationeerd. voor de bescherming van de
zeewegen tegen de russische onderzeevloot kreeg binnen de nAvo de
onderzeebootbestrijding een belangrijke taak. Dankzij het mDAP (mutual
Defense Assistance Program) kregen de europese lidstaten omvangrijke
Amerikaanse steun op het gebied van defensie. Canada, engeland,
Frankrijk en nederland ontvingen uit de Amerikaanse surplus-voorraden
respectievelijk 115, 100, 140 en 58 Avengers.

nederlandse avenGers
34 nederlandse Avengers werden geleverd als Tbm-3S2 Strike Aircraft
en 24 Tbm-3W2’s als radarvliegtuigen. Ze waren bestemd om vanaf het
vliegkampschip Hr. ms. Karel Doorman te opereren. De Tbm-3W2 ‘hun-

ter’ met een vierkoppige bemanning moest met zijn radar laag boven
zee de periscopen en snorkels van onderzeeboten opsporen. vervolgens
moest de begeleidende Tbm-3S ‘killer’ met zijn boordradar en diepte-
bommen de klus afmaken. naast dieptebommen kon de Tbm-3S sono-
boeien, markeerlichten, rookbommen, oefenbommen en raketten op
lanceerrails onder de vleugel meenemen. Twee groepen zeeofficieren
kregen een volledige opleiding in Amerika en toen op 25 augustus
1953 de eerste vijf Tbm-3W’s arriveerden, konden ze direct geplaatst
worden in een boord-squadron. De toestellen konden echter niet met-
een in gebruik worden genomen door een tekort aan reservedelen en
de vertraagde aflevering van de Strike Avengers.
na een opleidingsperiode op vliegveld valkenburg werden in september
1954 de Avengers en hun bemanningen van de squadrons vSQ 2 en
een detachement van vSQ 4 ingescheept op de Karel Doorman. In het
middellandse Zeegebied werd intensief geoefend. Tijdens een verbou-
wing van de Karel Doorman werd vanaf vliegkamp valkenburg geoefend
en werden de squadrons vSQ 2 en vSQ 4 diverse malen ingescheept
op de britse carrier HmS bulwark om zo toch vanaf een vliegkamp-
schip te kunnen oefenen.
In 1958 werden tien Tbm-3e’s met romprugkoepel door de royal navy
overgedragen aan de nederlandse mLD (marineluchtvaartdienst). vSQ
5, dat voorheen met Fireflies was uitgerust, werd het derde Avenger-
squadron. na de verbouwing van de Karel Doorman werd door de
Avengers tijdens nAvo-oefeningen intensief gevlogen. vanaf mei 1975
tot de indienststelling van de Grumman S2F Tracker opereerde vSQ 1
op Curaçao nog met Avengers. na hun militaire carrière werden veel
Avengers omgebouwd voor landbouwbesproeiing en bosbrandbestrij-
ding. nog steeds is er een aantal in privébezit.

Tbm-3W met opgevouwen vleugelhelften.

70-71-72-73_grummanavenger.indd 73 17-10-16 16:48