24 PILOOT EN VLIEGTUIG november 2013
wat de grootste buitenlandse operatie ooit zou
worden. Deze zou meerdere jaren duren en
grote gevolgen hebben voor Nederland en zijn
krijgsmacht. De Chinook werd gestationeerd
op Kandahar Air Field (KAF) en in de provin-
ciehoofdstad Mazar-e-Sharif. Inzet volgde in
moeilijk begaanbaar terrein. Er gingen binnen
drie maanden twee Chinooks verloren. Een
verongelukte als gevolg van ‘Brown Out’ tij-
dens de landing in opwaaiend zand en stof, de
ander vond zijn Waterloo hoog in het Hindu
Kush-gebergte. Gelukkig vielen er geen doden
en slechts enkele lichtgewonden.
ISAF
Eind 2006 kwam een eind aan de missies
voor Enduring Freedom en gingen de toestel-
len vliegen onder International Security As-
sistance Freedom (ISAF). De F-16’s waren in-
middels ook gestationeerd op Kandahar. Voor
de Nederlandse DTF werd Uruzgan het opera-
tiegebied. Nederland kreeg de leiding over alle
eenheden die in Urzugan aanwezig waren,
waarbij helikopters op rotatie beurtelings wer-
den ingezet voor een veelvoud aan taken in
de provincies Kandahar, Helmand, Uruzgan en
Zabul. Ook zorgden de helikopters onder meer
voor vervoer naar en van detachementen
grondtroepen in Tarin Kowt en Deh Rawod. De
Nederlandse Apaches waren ook sinds 2006
actief, zowel vanaf Kandahar als Tarin Kowt en
werden gevreesd door de Taliban. Menigmaal
was een interventie van een Nederlands Apa-
che of F-16 essentieel voor het verdere ver-
loop van vijandelijkheden op de grond. Daarbij
werd uitstekend samengewerkt met Forward
Air Controllers op de grond om zogenoemde
‘collateral damage’ (lees: beschadiging van
burgerdoelen) te voorkomen. Onder politieke
druk werd deelname aan de ISAF in 2010 be-
eindigd waardoor de helikoptereenheden weer
huiswaarts keerden. Dat gold niet voor alle
F-16’s want Nederland zou nog een detache-
ment in Noord-Afghanistan handhaven.
Verschuivingen
In eigen land gebeurde er in dit decennium
ook veel. De F-16 vloot werd volledig naar
Midlife Update (MLU) standaard omgebouwd
en was daarmee naar het hoogste level ge-
bracht van jachtvliegtuigen van die generatie.
Daarmee konden de taken onder alle weers-
omstandigheden en nachtelijke uren worden
uitgevoerd. Toch ontkwam Nederland uiteinde-
lijk niet aan een reductie van het aantal F-16’s
waarbij ook MLU-versies in de verkoop gingen.
Tevens werd de Vliegbasis Twente opgeheven.
Door boven Bosnië en Servië geleerde
lessen verschoof de tactiek van lage hoogte
meer naar het middelhoge luchtruim. Er wer-
den speciaal hiervoor enkele verkenningspods
van het Medium Altitude Reconnaissance
System (MARS) aangeschaft die juist vanaf
deze hoogte konden worden gebruikt.
De accenten tijdens laagvliegoefeningen
boven Goose Bay in Canada verschoven naar
nachtvliegen in het middelhoge luchtruim.
100 jaar Nederlandse luchtmacht
Gevaarlijke missies.
Prachtig asfalt voor de F-16’s in de woestijn.
Afghanistan: megamissie met de RNLAF in een hoofdrol. Apache verdwijnt in Hercules voor transport naar Nederland.
Gevechtsklare F-16 in de attack-recce rol op Kandahar.
22-25_100jaarluchtmacht.indd 24 14-10-13 15:59