66 PILOOT EN VLIEGTUIG oktober 2020
De internationale luchthaven van Lissabon beschikt over twee banen:
03/21 en 17/35. Gezien de overheersende windrichting is 03/21 de
voorkeursbaan.
Het vliegveld is ongewoon omdat het de beschikbare startpunten bij in-
tersecties beschrijft aan de hand van ‘posities’. baan 03 had startposities
1 tot en met 4 en baan 21 had startposities 1 tot en met 3. Dit was his-
torisch zo gegroeid, maar niet erg logisch en in tegenspraak met gelden-
de normen voor luchthavens. Het is tenslotte veel duidelijker om de
naam van de taxibaan per intersectie te gebruiken.
toch werden de positienamen in de praktijk niet door de verkeersleiders
op het vliegveld gebruikt in hun radioverkeer met de piloten.
Maar om het helemaal ingewikkeld te maken werden deze positienum-
mers wél gebruikt in de software van de electronic Flight bag (eFb) van
de piloten. Dit is een tabletcomputer waarmee onder andere vooraf de
startgegevens kunnen worden berekend aan de hand van de weersom-
standigheden, het startgewicht, én het punt op de baan waarvandaan
gestart zou worden.
Nummers
Dit is vragen om moeilijkheden. In december 2015 kwam een transavia
boeing bijna in de problemen bij de start vanaf de intersectie met de
naam ‘PSN 3’. er waren echter twee posities met nummer 3, en de be-
manning had de verkeerde gekozen. De baan was 1.100 m korter dan
waarvoor de startgegevens waren berekend. Het toestel kwam op tijd
los, maar het had erger kunnen aflopen. Naar aanleiding hiervan advi-
seerde de onderzoeksraad voor Veiligheid om de startposities namen te
geven conform internationale normen.
Letters
Het transavia-voorval was reden voor Lissabon Airport om de naamge-
ving aan te passen.
Je zou zeggen, doe het dan in één keer goed, maar nee. De nummers wer-
den nu hernoemd naar letters. Deze letters verwezen naar de aansluitende
taxibaan. Maar taxibaan S kruiste baan 21 bijvoorbeeld op twee punten. Het
is dus niet meteen duidelijk welke van de twee nu precies ‘Positie S’ is.
Op het vliegveld van Lissabon in Portugal vonden recent meerdere incidenten plaats waarbij er sprake
was van vergissingen bij het berekenen van de benodigde stuwkracht voor de start. Waarom kwam dit
meerdere keren voor bij easyJet? En waarom juist op Lissabon Airport? Piloot en Vliegtuig duikt in
verschillende incidentrapporten.
DooLhof LissaboN…
IncIdEntAnALysE Door: Harro ranter, the Aviation Safety Network – Illustraties: AAIb, tenzij anders vermeld
Positienamen/taxibanen op Lissabon Airport.
66-67-68-69_incidentanalyse.indd 66 15-09-20 10:03
