Pagina 50 van: Piloot en Vliegtuig Editie 10-2020

50 PILOOT EN VLIEGTUIG oktober 2020

HISTORIe Door: Jozef Mols – Foto’s: collectie Mols

ilyushin il-4 in het kort

Bemanning 4
Motoren Tumansky M-88B 14,
1.100 pk elk
Lengte 14,76 m
Spanwijdte 21,44 m
Leeggewicht 5.800 kg
MTOW 12.120 kg
Maximale snelheid 410 km/h op
6.500 m
Vliegbereik 3.800 km
Plafond 8.700 m
Bewapening 2 x 7,62 54 mm R
ShKAS machinegeweren
108 mm UBT machinegeweer in de
staart
2 x BeTAB 750 DS raketten (305 mm)
1 x Type 45-36 torpedo (940 kg)
Tot 2.700 kg bommen

zweVers slepen
Vanaf 1941 wordt de IL-4 niet enkel ingezet voor bombardementen,
maar ook voor het droppen van parachutisten en voor het slepen van
A-7 en G-11 zweefvliegtuigen die voor troepentransport dienen. Die
zweefvliegtuigen worden ook gebruikt voor de bevoorrading van partiza-
nen. Aanvallen op Duitse troepeneenheden op het russische grondge-
bied worden echter stopgezet omdat de verliezen te hoog oplopen. bo-
vendien lijkt het profiel van de IL-4 sterk op dat van de Duitse Heinkel
111 zodat de russische luchtafweer per vergissing herhaaldelijk IL-4’s
neerhaalt.

luchtaanVallen
In juni 1941 voeren IL-4 bommenwerpers een gedurfde aanval uit op
Duitse vliegvelden in Vilnius waarbij nagenoeg alle Messerschmitt bf
109 jachtvliegtuigen op de grond worden vernietigd. In augustus van
hetzelfde jaar voeren IL-4’s een raid uit op de Duitse hoofdstad berlijn.
tot dan toe hadden de Duitsers geloofd dat de fenomenale concentratie
van luchtafweergeschut rond hun hoofdstad berlijn nagenoeg onkwets-
baar zou maken. ondanks de inzet van Me 109’s, 736 luchtafweerka-
nonnen en vele sperballons slagen de russen in deze aanval zonder
ook maar één eigen vliegtuig te verliezen. De russische aanval heeft
dan ook grote politieke en militaire consequenties. Drie dagen later

wordt een tweede raid op berlijn georganiseerd. In totaal voeren de rus-
sische IL-4’s tussen juni en september 1941 tien aanvallen op berlijn uit.
Ze verliezen slechts vier vliegtuigen.
Door de Duitse aanvallen op rusland zien de Sovjets zich genoodzaakt
de productie van hun bommenwerpers te verplaatsen naar de vliegtuig-
fabriek nummer 126 in komsomolsk-on Amur (Irkutsk), ver buiten het
bereik van Duitse bommenwerpers. In totaal worden er 6.877 IL-4’s ge-
bouwd waarvan een aantal wordt ingezet bij aanvallen op Japanse sche-
pen in havens in Noord-korea.

aanpassingen
In 1943 worden opnieuw belangrijke wijzigingen aangebracht aan het
ontwerp. Zo worden de vliegtuigen nu voorzien van een ontijzingssys-
teem waarbij de voorrand van de vleugels wordt verwarmd door de war-
me lucht, afkomstig uit de uitlaten. ook worden vliegtuigen voorzien van
een automatische piloot en instrumentatie voor nachtvluchten. Het ver-
mogen van de M-88-motor wordt verhoogd tot 1.250 pk. De productie
van de IL-4 wordt in de herfst van 1945 beëindigd, maar de vliegtuigen
blijven nog jaren in dienst van de Sovjet-luchtmacht. tot 1952 worden
enkele machines ingezet voor luchtfotografie. een exemplaar van de IL-4
bommenwerper staat tentoongesteld in Moskou in het Central Museum
of the Great Patriotic War.

Duitse militairen bestuderen een beschadigde IL-4.IL-4 in wintercamouflage

Museale IL-4 in Moskou.

Museale tb-3 in Monino.

48-49-50_ilyushinil4(db-3).indd 50 15-09-20 09:32