Pagina 41 van: Piloot en Vliegtuig Editie 10-2020

PILOOT EN VLIEGTUIG oktober 2020 41

stiften en pLakband
Zeker in de fase van kabels door het vliegtuig trekken, is een puntige water-
vaste viltstift goed bruikbaar. Het goed leesbaar aanbrengen van kenmerken
is bij de wat dikkere kabels goed mogelijk. Voor kleine ‘priegelkabels’ is dat
lastiger en dan doet een rolletje schildersafplaktape in combinatie met de
viltstift goed werk. Maar deze manier moet zeker niet gebruikt worden als
kabelbomen afgemonteerd worden. Het wordt er rommelig van en mogelijk
gaan er plakbandjes tijdens de bouwtijd verloren.

de wet van het LabeLen
Controleer als laatste vóórdat een kabel gesoldeerd, gemonteerd wordt
of een connector krijgt, of er al een label op zit. Dan kan het nog! In een
latere fase moeten er meestal concessies gedaan worden aan labelen.

niet doen
Gebruik nooit alléén maar een plaketiketje op de kabel. Door warmte en
vettigheid willen lijmlaagjes graag loslaten. Gebruik geen etiketjes die met
een inktjetprinter geprint zijn, die kunnen slecht tegen vloeistoffen. Gebruik
absoluut nooit een thermisch etiketje; dat verbleekt na verloop van tijd of
wordt in een warme omgeving helemaal zwart. Whiteboard-viltstiften ver
weg houden bij (voorlopig) labelen, want het geschrevene is uitwisbaar.

krimpkous met LabeL
een mooie manier om te labelen is de doorzichtige krimpkous met daarin
een klein papiertje met de tekst erop. Hier is men niet afhankelijk van een
merk of leverancier, en is men zo vrij als een vogeltje om een eigen ma-
nier van labelen op te zetten. De teksten kunnen eenvoudigweg op een
A4’tje geprint worden in een niet al te groot lettertype en kunnen later
eenvoudig geprint en daarna geknipt worden met de schaar, waarna het
tekstlabeltje in de krimpkous geschoven wordt. Zorg dat de krimpkous
ruim oversteekt. Daarna krimpen en er ontstaat een waterdicht labeltje dat
nooit meer verwijderd wordt en een leven lang functioneert. Deze tech-
niek is niet erg duur, mits de krimpkous in een behoorlijke hoeveelheid
aangeschaft wordt. Het is ook een gemakkelijke techniek, en er wordt toch
een heel mooie kabelboom mee gebouwd. Nadeel is dat het een erg ar-
beidsintensief proces is. Maar: amateurvliegtuigbouwers zijn geen luie
mensen, dus dat hoeft het probleem niet te zijn.
een mooi alternatief voor het papiertje kan ook een klein etiketje zijn,
maar dan wel een krimpkousje er overheen. Printen op kleine stickertjes
levert de nodige problemen op wat betreft passen en het aantal af te
drukken stuks. Je hebt er vaak te veel of te weinig, en zelden precies
goed. Met de pen is dit dan geen probleem, maar dan is een goed
handschrift onontbeerlijk.

3m scotchcode
een veel gebruikte manier is het labelen met bovengenoemd merk. Helaas
zijn er niet veel merken die zich hierin gespecialiseerd hebben en dat vind
je weer terug in de prijs. In dit geval is er een handzaam rolletje met daarin

tien rolletjes met de nummers 0 t/m 9. Het is nu zaak om eenvoudig de
kabel te omwikkelen met een stukje genummerd tape, en in het geval van
lange kabels nummer twee of meer nummertjes achter elkaar. Simpel,
maar op kleine kabeltjes willen de etiketjes nog wel eens losgaan. ook dat
is op te lossen met een krimpkousje, maar dat is ook weer vrij veel werk.

LabeLen met krimpkous
een andere manier van labelen kan ook de gewone krimpkous zijn die be-
schreven wordt met een kleine puntige watervaste viltstift, waarna de krimp-
kous eenvoudig op de kabel gekrompen wordt. Zeker in combinatie met
een gekleurde krimpkous is dit een mooie manier, maar een helder hand-
schrift is onontbeerlijk. Dit is gemakkelijk, snel, duurzaam en goedkoop.

LabeLen met bedrukte krimpkous
Voor deze manier van labelen is een kleine etiketprinter noodzakelijk van
het merk Dymo die verrassend goedkoop is. Daarmee krijg je ook echt de
mooiste labels die maar te bedenken zijn. op deze manier kan er in ver-
schillende groottes geprint worden, al is de kleinste diameter van de
krimpkous beperkt tot 6 mm ongekrompen, en de grootste 12 mm. Voor
de gemiddelde kabel in een vliegtuig is dit bruikbaar. ook voor de kleine
kabeltjes die in een Sub D-connector gesoldeerd moeten worden, is de
kleinste maat krimpkous voldoende. Het voordeel van deze manier is dat
de printer ook voor andere labels gebruikt kan worden. Deze manier is
niet alleen de gemakkelijkste en de mooiste, maar ook de duurste. ook
hier zien we weer dat er maar weinig leveranciers mee bezig zijn waar-
door de prijzen hoger zijn. bij deze manier van labelen is er nog veel meer
mogelijk, maar dan komen we in industriële toepassingen terecht en dat
is voor een eenvoudige amateurvliegtuigbouwer niet de bedoeling.
Door goed te labelen wordt de achterzijde van een dashboard voor een
amateurvliegtuigbouwer mooier dan de voorkant. en zo zie je maar
weer dat we toch redelijk veel zelf mogen bedenken hoe we zaken uit-
voeren.
een experimental is zo gek nog niet!

bijschrift

??

? ?

??

??

Nog te ontwarren kabelboom brändli bX-2 Cherry. Dymo labelprinter.

ScotchCode.

Deel van de bedrading van een Concorde…

40-41_kabelslabelen.indd 41 15-09-20 09:27