Pagina 40 van: Piloot en Vliegtuig Editie 10-2020

40 PILOOT EN VLIEGTUIG oktober 2020

In dit artikel gaat het echter niet over de typen kabels die gebruikt wor-
den en evenmin over het monteren of assembleren van kabels, maar
over het labelen of nummeren ervan. Want bij een kabel in een vliegtuig
zijn er drie zaken van belang: het begin, het einde en alles wat er tussen
zit. Voor het labelen zijn alleen de uiteinden maar van belang, want ze
komen eenvoudigweg ergens vandaan en gaan ergens naar toe. Als een
uiteinde beetgepakt wordt en men weet niet waar het vandaan komt, is
eigenlijk ‘Leiden in last’. De oorsprong moet dan eerst opgezocht wor-
den en dan maar hopen dat het duidelijkheid geeft. Dan is het wel zo
gemakkelijk te weten wat er tussen de beide uiteinden zit, want daar-
mee kun je het andere einde opsporen. Daarom moeten kabels gela-
beld worden. Het genot van een goed gelabelde kabelboom is elke dag
een plezier om mee te werken, ook nadat het vliegtuig al jaren vliegt. of
misschien wel in andere handen gekomen is, en dan ook in onderhoud
is bij iemand die echt niet weet hoe de kabelboom in elkaar steekt.

LabeLtechnieken
om kabels te labelen zijn er diverse technieken of manieren om herken-
ningsdata aan te brengen. bedenk daarbij een labelstijl waarbij bijvoor-
beeld vermeld wordt waar de kabel vandaan komt, wat de functie van
de kabel is en waar die heen gaat. bijvoorbeeld ‘pin 25 transponder –
voeding 12v’. Dit soort teksten zou aan beide uiteinden van de kabel
aangebracht kunnen worden. er zijn andere manieren mogelijk, als maar

exact duidelijk is wat de functie van de kabel is. De tekst in het engels
afdrukken is zeer verstandig. Zeker als een vliegtuig verkocht wordt, is de
kans groot dat de koper de Nederlandse taal niet machtig is, en zelfs
dan is het nog lastig om te begrijpen wat er bedoeld wordt.
Het is ook mogelijk om met een nummering te werken waarbij het dan
noodzakelijk is dat er een lijst komt met uitleg over de genummerde ka-
bels. Dan is het ook mogelijk om iets te melden over de dikte en de
lengte van de kabel, ampèrage, en natuurlijk de functie van de kabel, en
waar beide uiteinden zijn te vinden. Zeker als met zogenoemde ‘termi-
nator rows’ gewerkt wordt, is nummering handig. Het is wel een vereiste
dat men de lijst bij de hand heeft op het moment dat er onderhoud ge-
pleegd moet worden. Zonder lijst begin je dan nog niet veel.
Als dan eenmaal bepaald is hoe een label eruit moet gaan zien, moet nog
nagedacht worden hoe er gelabeld wordt, welke techniek er gebruikt gaat
worden. Hier zijn ook heel handig manieren voor te bedenken.

kLeur
kabels herkennen met een kleur kan handig zijn, maar vaak blijkt dat we
dan kleuren tekortkomen. kies je ervoor om voedingskabels rood uit te
voeren en massa- of ‘ground’-kabels zwart, dan is dat mooi om een ru-
we categorie op te zetten. Veel beter is het om kabels van verschillende
diktes op voorraad te hebben in één kleur. Met als consequentie dat er
dan zeker gelabeld moet worden.

Een vliegtuig functioneert alleen als er een goed werkend elektriciteitsnetwerkje aan boord is. Daarbij

zijn kabels, stekkers en componentjes allemaal verbonden met een ander deeltje. Als amateurvliegtuig-

bouwers hebben we het hier over een echte uitdaging. Want iemand die een vliegtuig bouwt moet

onvermijdelijk een ‘kabelboom’ samenstellen. Want een vliegtuig heeft tegenwoordig steeds meer

elektrische apparaten en lampjes aan boord, en daar horen de onvermijdelijke kabels bij.

kabeLs LabeLen

ExpErimEntAl Door: Jan van Wendel

40-41_kabelslabelen.indd 40 15-09-20 09:27