Pagina 52 van: Piloot en Vliegtuig Editie 1-2022

52 PILOOT EN VLIEGTUIG januari 2022

Medische noodgevallen tijdens de vlucht komen naar
schatting voor bij ongeveer 1 op 604 vluchten, of bij 24 tot
130 per 1 miljoen passagiers. De meest voorkomende me-
dische noodgevallen zijn flauwvallen (32,7%), maag- en
darmen (14,8%), longen (10,1%) en hartsymptomen
(7,0%). afwijking van de landing naar een andere luchtha-
ven vanwege een medisch noodgeval komt voor bij naar
schatting 4,4% (95%-Bi, 4,3%-4,6%) van de medische
noodgevallen. Om deze reden vereisen regelgevende in-
stanties voor de commerciële luchtvaart (o.a. EaSa) dat het
vliegtuig is uitgerust met een eerstehulpkit inclusief soms
een defibrillator. Verder is het mogelijk om radiocontact te
maken met een station op de grond (bijvoorbeeld airport
Medical Services van KLM) om te overleggen.
Wat gebeurt er als je als arts te hulp moet schieten aan
boord van een vliegtuig?
Enerzijds vloeit de verplichting om in noodsituaties eerste
hulp te verlenen voort uit de gedragsregels van de KnMG-
artsenfederatie en uit jurisprudentie. uiteraard dient deze
hulp verstrekt te worden afhankelijk van de aard van het
probleem, de eigen bekwaamheid als arts en de mogelijk-
heden aan boord. Er bestaat wat dit betreft een verschil
tussen de situatie van een amerikaanse en een Europese
arts in het luchtruim. Een amerikaans arts – die niet
wettelijk verplicht is in zijn land om zorg toe te dienen –

kan op een vliegtuig als passagier beslissen om zorg te wei-
geren.
aan de andere kant kunnen er juridische gevolgen zijn ver-
bonden aan iedere medische handeling (ook die verricht
aan boord van een vliegtuig) met de mogelijkheid van een
schadeclaim. Deze kans is beperkt aan boord van een Eu-
ropese maatschappij of indien een Europese passagier be-
trokken is. Echter indien dit een amerikaanse maatschappij
of passagier betreft, zou dit eventueel juridische gevolgen
kunnen hebben in de VS, met de bekende hoge schade-
claims. De enige uitweg in dit geval zou dus zijn zich niet
bekend te maken, met alle ethische dilemma’s van dien.
Dit is de reden waarom het vrijwillig verrichte werk door
een arts wordt beschermd door de zogenaamde Wet van
de Barmhartige Samaritaan, die wettelijke aansprakelijkheid
voor de gevolgen hiervan uitsluit. in het bijzonder krachtens
de uS aviation Medical assistance act van 1998 is de aan-
sprakelijkheid vanwege een medische handeling aan boord
van een vliegtuig beperkt zolang de arts te goeder trouw
handelt, ‘redelijke’ zorg verleent en geen vergoeding vereist.
Ten slotte heeft de gezagvoerder bij alle (medische) beslis-
singen in ieder geval het laatste woord; de arts die zich vrij-
willig heeft aangemeld is niet verplicht het heft in eigen
handen te nemen, maar zich te beperken tot het bieden
van zijn steun aan de bemanning.

Bijschrift

Is er een arts aan boord?

Medisch Door: Michele di Maio, arts

Last Minute

??

? ?

??

??

Wet van de

barmhartige

samaritaan

General atomIcs
General atomics aeronautical Sys-
tems, inc heeft een nieuw un-
manned aircraft System ontwikkeld,
de Mojave. Het toestel heeft de avi-

onica en de besturingssystemen van de (ook door nederland aangekochte) MQ-9
reaper en MQ-1C Gray Eagle-Er. Om ook Short Take-Off and Landing (STOL) eigen-
schappen te krijgen, werden de vleugels verlengd en is nu sprake van een 450 pk
sterke turbopropmotor. Hierdoor kan het toestel van onverharde banen starten en er-
op landen terwijl ook scheepsoperaties niet uitgesloten zijn. De Mojave krijgt een nut-
tige lading van 1.633 kg en kan tot zestien Helfire raketten meenemen. Ook kan een
sensorsuite worden ingebouwd met onder meer Electro-optical/infrared (EO/ir),
Synthetic aperture radar/Ground Moving Target indicator (Sar/GMTi) en Signal intel-
ligence (SiGinT) apparatuur. n

rolls-royce
rolls-royce (r-r) is erin geslaagd meer dan één
megaWatt elektriciteit op te wekken met het hybri-
de-elektrische Power Generation System 1 (PGS1)
dat als demonstrator wordt ontwikkeld in Testbed
108. Het systeem moet uiteindelijk 2,5 mM ver-
mogen genereren en bestaat uit een aE2100 tur-
bofan, een generator, een besturingssysteem en
een thermische management unit. n

evIatIon alIce
De israëlische nieuwkomer Eviation heeft een ‘executive-
cabin’ versie ontwikkeld voor de elektromotoraangedreven
alice. De zakenvariant gaat in een 1,84 m cabine plaats bie-
den aan zes passagiers en zal beduidend meer comfort bie-
den dan de commutervariant met plek voor negen passa-
giers. De alice krijgt twee magniX magni650EPu elektromo-
toren met elk 871 pk sterke elektromotoren, een MTOW van
7.485 kg en een nuttige lading van respectievelijk 1.089 kg
(passagiers) of 1.134 kg (vrachtuitvoering). De kruissnelheid
ligt rond de 220 kts (407 km/h) bij een vliegbereik van 440
nM (615 km) (+45min iFr reserve) op FL320 (9.753 m).
Gemikt wordt op certificatie in 2024, waarna de zakenvari-
ant in 2026 op de markt moet komen. n

52_05medisch05lastminute.indd 52 14-12-21 13:23