Pagina 51 van: Piloot en Vliegtuig Editie 1-2022

PILOOT EN VLIEGTUIG januari 2022 51
heeft van 330 km/h! in Mexico nemen Transportes aéreos de Chiapas
(vijf exemplaren), aerovias Centrales (drie exemplaren) en Compania
Mexicana de aviacion (twee exemplaren) het vliegtuig in gebruik. naar-
mate de vraag naar de Orion toeneemt, worden ook de door klanten ge-
stelde eisen steeds groter. Daarom worden diverse wijzigingen aange-
bracht, voornamelijk met betrekking tot de gebruikte krachtbron. in 1932
wordt de Wasp-motor vervangen door een Wright r-1820E van 575 pk.
in 1933 levert Pratt & Whitney dan weer de Wasp S1 van 550 pk.
tweedehandsMarkt
De Orion wordt algemeen beschouwd als een bijzonder veilig vliegtuig
(hoewel de toestellen van Swissair herhaaldelijk ‘kopstandjes’ uitvoeren
zonder echter slachtoffers te maken). Toch is het succes van het vlieg-
tuig beperkt. in 1934 vaardigt de amerikaanse Civil aeronautics authority
nieuwe regelgeving uit. Die voorziet dat niet langer eenmotorige vliegtui-
gen mogen worden gebruikt voor passagiersvervoer. Daarnaast eist de
Caa dat passagiersvliegtuigen door een tweekoppige bemanning wor-
den gevlogen. als gevolg hiervan verkopen luchtvaartmaatschappijen
hun Orions op de tweedehandsmarkt. Ze zullen verder worden ingezet
voor post- en pakjesvervoer, of als privévliegtuig. Minstens twaalf exem-
plaren worden verkocht aan de Spaanse republikeinse strijdkrachten
waar ze worden ingezet tijdens de burgeroorlog.
Bijzondere vluchten
in 1935 bouwt Lockheed één Orion om tot camera-vliegtuig voor De-
troit news. Daartoe wordt een camerapod ingebouwd in de voorzijde
van de rechtervleugel. Datzelfde jaar vliegt Laura ingalls met een Orion
(die ze ‘auto da Fe’ doopt) van Floyd Bennett Field (new York) naar Bur-
bank in Californië waarbij ze een snelheidsrecord voor vrouwen vestigt
op de Oost-Westroute. Twee maanden later verbetert ze eveneens het
West-Oostrecord. De vlucht duurt 18:19 uur. Tijdens haar non-stop
transcontinentale vlucht volgt ingalls de commerciële luchtwegen die
voorzien zijn van radiobakens. Eerder had jimmie Doolittle een snel-
heidsrecord (voor heren) gevestigd op de Oost-Westroute door de af-
stand af te leggen in dertien uur.
Maar niet alle piloten zijn erin geslaagd hun geplande exploten met de
Orion tot een goed einde te brengen. Wiley Post en Will rogers willen
met een Orion naar alaska vliegen en vragen Lockheed het vliegtuig te
voorzien van drijvers. Lockheed weigert hierop in te gaan omdat volgens
de ontwerpers drijvers de aerodynamische ken merken van het vliegtuig
op een kritieke wijze zouden beïnvloeden. Post en rogers besluiten
daarom zelfgemaakte exemplaren aan te brengen. Tijdens de start vanaf
een meer nabij Point Barrow raakt het vliegtuig overtrokken en stort
neer. Post en rogers overleven het niet.
Hoeveel Orions de tand des tijds hebben doorstaan, is niet duidelijk.
Eén exemplaar dat na een ongeval stond opgeslagen op de Orange
County airport (nu john Wayne airport) wordt in de zestiger jaren opge-
kocht door Swissair. Een team specialisten van Fokker slaagde erin het
vliegtuig terug te herstellen tot vliegwaardige conditie. Het vliegtuig
wordt nu tentoongesteld in het Zwitserse Transportmuseum in Luzern
en is geschilderd in de kleuren van Swissair.
Bijschrift
??
? ?
lockheed Model 9 orion
in het kort
Bemanning 1, 6 passagiers
Motor Pratt & Whitney r-1340
s1D1 Wasp
Lengte 8,64 m
spanwijdte 13,03 m
Hoogte 2,95 m
Leeggewicht 1.606 kg
MTOW 2.359 kg
Maximale snelheid 350 km/h
Kruissnelheid 330 km/h
Vliegbereik 1.049 km
Plafond 6.700 m
??
??
Laura ingalls op haar Orion.Het Fokker-team voor de gerestaureerde Orion.
Deze Swissair Orion maakt een kopstandje.
50-51_lockheedorion.indd 51 14-12-21 13:23