PILOOT EN VLIEGTUIG januari 2021 67
lerbladen van de linkermotor neemt toe en tegelijkertijd neemt de snel-
heid van de propeller af van de normale waarde van 82% naar 62%.
Om 16:07 uur ziet de copiloot dat de snelheid wel erg laag is, waarop
de gashendels weer wat naar voor worden geschoven.
Omdat copiloot a nog in routetraining is, wisselt hij van stoel met copi-
loot B. inmiddels is ook de engineer in de cockpit en steken ze de kop-
pen bij elkaar.
Maar ze komen er niet uit. Ze snappen niet waarom de fout optreedt en
wat ze ertegen moeten doen.
VAANSTAND
Om 16:10 uur, bij een snelheid van ongeveer 196 knopen, horen ze
plotseling een vreemd geluid. Ze zien dat het motorkoppel van de lin-
kermotor van 75% terugvalt naar nul. Dat betekent dat de motor geen
vermogen meer levert. Tegelijkertijd neemt de propellersnelheid toe van
61,5% naar 102%. En dat is vreemd.
De piloten passen direct de procedure toe voor een ‘engine flame out’.
Hierbij moet het vermogen van de linkermotor worden teruggebracht. in
plaats daarvan haalt de gezagvoerder de gashendels van beide motoren
terug.
De draaiende linkerpropeller zorgt voor weerstand en daarmee ontstaat
een asymmetrische situatie. Motor no.2 levert vermogen, maar motor
no.1 remt alleen maar af door de weerstand van de propeller.
Deze weerstand is ongeveer drie keer zo groot als bij een ‘normale’ mo-
torstoring waarbij de propellerbladen in vaanstand staan.
De piloten proberen daarom de linkerpropeller in vaanstand te krijgen.
Met de rechtermotor wordt dan weer gas bij gegeven.
De gezagvoerder, die inmiddels de rol van Pilot Flying heeft overgeno-
men, vraagt de copiloot om contact op te nemen met de luchtverkeers-
leiding om een Mayday-call te doen en toestemming te vragen om te
mogen dalen naar 7.500 voet.
De situatie lijkt op dat moment een beetje onder controle. De snelheid
van de linkerpropeller blijft beneden de 25%, wat normaal is voor een
prop in vaanstand.
Bijschrift
OnDErHOuDsFOuT BEZEgELT LOT aTr 42
OngevAlsAnAlyse Door: Harro ranter, the aviation safety network – Foto’s: Caa Pakistan
??
? ?
??
??
De aTr 42-500 aP-BHO in 2010. (Foto: asuspine)
Parameters van de vluchtrecorder.
Dwarsdoorsnede van een PW100 series-motor. (Foto: P&WC)
66-67-68-69_ongevalanalyse.indd 67 14-12-20 13:57