Pagina 63 van: Piloot en Vliegtuig Editie 1-2021

PILOOT EN VLIEGTUIG januari 2021 63
scherming van konvooien. Convair, Goodyear, Lockheed, Martin en
northrop deden voorstellen. Convair en Lockheed werden gekozen om
de eerste VTOL-jagers ter wereld te maken. Beide toestellen kozen de
allison YT40 turboprop-motor.
Convair kreeg opdracht om een vliegend en een statisch exemplaar te
bouwen van de XFY-1. Lockheed kreeg ook opdracht om van de XFV-1
twee exemplaren te bouwen; één vliegend, de ander een airframe zon-
der motor, propellers, instrumenten en wingtip pods. De Convair XFY-1
was een compact vliegtuig met grote deltavleugels en vinnen aan de
boven- en onderkant. Het toestel kreeg de bijnaam ‘Pogo’. De Lockheed
XFV-1 zag er wat conventioneler uit met een rechte vleugel. De staart-
vlakken waren in de vorm van een diagonaal kruis geplaatst en hadden
een pijlstand. Beide toestellen waren ongeveer even groot en hadden
nagenoeg hetzelfde gewicht. Een bewapening van vier 20 mm kanon-
nen of 48 raketten in vleugeltip-pods was voorzien, maar werd niet geïn-
stalleerd. De pods van de Lockheed XFV-1 waren groter omdat daar ook
brandstof in zat.
Zowel Convair als Lockheed had het intussen druk met ander werk. Zo
was Lockheeds chef-constructeur, Clarence ‘Kelly’ johnson, druk met zijn
‘Skunk Works’ en de F-104 en u-2. Hij stak niet onder stoelen of banken
dat de VTOL-jager hem maar matig interesseerde.
Convair was druk met een serie deltajagers, zoals de XF-92, de XF-102
en de Sea Dart. Chef directeur raymond C. Sebold werd aangewezen
om het XFY-1-programma te leiden.
experimenTen
Voor de eerste vlucht van de prototypes werd door het national advisory
Committee for aeronautics (naCa) intensief geëxperimenteerd met mo-
dellen. Deze hadden ongeveer een kwart van de ware grootte en waren
uitgerust met elektromotoren. Deze experimenten gaven al een eerste
indicatie dat de landing het moeilijkste deel van het vliegprogramma zou
worden. De testresultaten voor de Convair XFV-1 door naCa gaven geen
restricties voor de uitvoering van experimenten waarbij het toestel verti-
caal boven de grond zweefde, en voor vluchten waarbij vanuit een verti-
cale start werd overgegaan in horizontale vlucht. De maximaal veilige
daalsnelheid om het toestel verticaal aan de grond te zetten, was 13
km/u. Lockheed nam geen risico en rustte de XFV-1 uit met een in-
sectachtig landingsgestel, waarmee hij horizontaal kon starten en landen.
VLuchTprogrAmmA
in juli 1952 kreeg de Convair officieel toestemming om met het vlucht-
programma te beginnen. De XFY-1 was de enige die verticale starts en
landingen maakte en tijdens de vlucht de overgang maakte van verticale
naar horizontale vlucht. Lockheeds XFV-1 demonstreerde wel de over-
gang tijdens de vlucht, maar startte en landde horizontaal. in augustus
1956 vond de u.S. navy dat het genoeg was geweest en stopte met het
programma. Het was duidelijk dat de verwachte grote doorbraak met de
technologie van dat moment niet haalbaar was, vooral in verband met
de moeilijkheden van de verticale landingen.
Bijschrift
??
? ?
??
??
De Bachem natter aan de lanceertoren.
Buitgemaakte natter.
De Lockheed XFV-1 had een tijdelijk insectachtig landingsgestel.
62-63-64-65_historie_steilomhoog.indd 63 14-12-20 13:57