62 PILOOT EN VLIEGTUIG SEPTEMBER 2023
Het ongevalsvliegtuig is N823RC, een dertien jaar oude Dassault Falcon
900EX EASy. Deze langeafstandszakenjet met moderne avionica is via
een aanvullend typecertificaat later voorzien van winglets. Het toestel is
eigendom van een Californische zakenman die het gebruikt voor privé-
vluchten. Hij heeft hiervoor een piloot in dienst genomen die een ruime
ervaring heeft met zakenjets.
PILOOT
De betreffende piloot heeft meer dan 8.800 vlieguren op zijn naam
staan en heeft typeratings gehaald voor verschillende modellen Learjets,
Challengers en Gulstream-jets.
Het enige wat de zakenman en eigenaar van de Falcon 900EX waar-
schijnlijk niet weet, is dat deze piloot in 2019 zijn vliegbrevet heeft moe-
ten inleveren.
De Amerikaanse Federal Aviation Administration (FAA) was erachter ge-
komen dat hij bij een vorige werkgever in de rol van checkpilot fraude
had gepleegd. Hij moest zijn collega-piloten periodiek profchecks afne-
men en instructie geven. In meerdere gevallen had hij dit niet uitge-
voerd, maar had hij het papierwerk hiervoor wel ingevuld en onderte-
kend.
Dit was genoeg reden voor de FAA om hem zijn vliegbrevet af te pakken.
Desondanks kwam de piloot toch in dienst bij de zakenman en begon
hij de opleiding voor een Falcon 900EX-typerating. Hij volgde wel het
eerste klassikale deel, maar maakte de opleiding niet af. Ten tijde van
het ongeval had hij dus geen typerating en al helemaal geen geldig
vliegbrevet.
COPILOOT
De copiloot op de ongevalsvlucht is ook in dienst van de zakenman. Hij
begon als helikopterpiloot en volgde daarna de benodigde trainingen
om als copiloot op de Falcon 900EX te mogen vliegen. Ten tijde van het
ongeval heeft hij een bescheiden zestien vlieguren op het type.
VOORBEREIDING
Op 13 februari 2021 wil de eigenaar van de Dassault Falcon 900EX
EASy met een andere passagier naar Kona International Airport vliegen
op Hawaii. Aan boord bevinden zich twee piloten, een stewardess en de
twee passagiers.
Volgens de bemanning is dit de derde vlucht met het vliegtuig. Ze zijn
van plan om op te stijgen vanaf baan 28R op Montgomery-Gibbs Execu-
Mag je met een commercieel vliegbrevet op ieder vliegtuigtype vliegen? Nee, voor ieder nieuw vliegtuig-
type heb je een speciale typerating nodig. Wat er misgaat als je zo’n rating niet hebt, laat de crash van
een Falcon 900-zakenjet in 2021 zien.
BREVETLOZE PILOOT CRASHT FALCON 900
INCIDENTANALYSE Door: Harro Ranter, the aviation safety network – Illustraties: FAA/NTSB
N823RC kwam op de buik tot stilstand.
62-63-64_incidentanalyse.indd 62 15-08-2023 12:08