22 PILOOT EN VLIEGTUIG september 2020
Het vliegtuig is een van de veiligste vervoersmiddelen, blijkt uit alle cijfers.
Veel handelingen binnen de cockpit zijn gautomatiseerd, maar piloten dra-
gen nog steeds een zeer grote verantwoordelijkheid. een goede, up-to-date
vliegopleiding blijft dus uitermate belangrijk. Die training is echter bijzonder
duur, zowel voor de student-piloten als voor de luchtvaartmaatschappijen.
“Al in het middelbaar onderwijs begon ik, samen met mijn vader, aan de
opleiding tot privépiloot”, vertelt esselens. “In de lente van mijn eerste ba-
chelorjaar behaalde ik mijn brevet. tijdens mijn training zag ik echter dat
vliegscholen weinig tot geen gebruikmaakten van innovatieve technologieën
die de opleiding veel effi ciënter en goedkoper kunnen maken. en dat terwijl
veel jongens en meisjes dromen van een carrière als piloot, maar geremd
worden door de immense opleidingskosten.”
oude ontwerPen
Als er ‘nieuwe’ vliegtuigen gemaakt moeten worden, kiezen constructeurs
om fi nanciële redenen er eerder voor om oude vliegtuigontwerpen te upda-
ten, in plaats van innoverende toestellen te ontwerpen die veiliger en duur-
zamer zijn. Die keuze zou luchtvaartmaatschappijen echter opzadelen met
verplichte bijscholing van alle piloten. een goed voorbeeld is hier de boeing
737 mAX, een update van een ontwerp uit de jaren zestig. Uit de eerste on-
derzoeksrapporten van de twee tragische ongevallen met de 737 mAX
bleek echter dat de piloten onvoldoende training hadden genoten en te
weinig op de hoogte waren van de veranderingen aan het vliegtuig.
Personaliseren
esselens: “De luchtvaart bevindt zich vandaag op een kritiek punt. We moe-
ten absoluut vermijden dat het veiligheidsniveau onder druk van kostenbe-
sparingen achteruitgaat als gevolg van meer automatisering en minder trai-
ning. Om de kosten van de trainingen te beperken zonder de veiligheid in
het gedrang te brengen, moeten pilotenopleidingen gepersonaliseerd wor-
den en aanpasbaar zijn aan veranderingen van vliegtuigen of wijzigingen in
procedures en regelgeving. Dit raakvlak tussen de maatschappelijke behoef-
te naar een veiliger luchtvaart en economische vraag naar een effi ciëntere
pilotentraining was de inspiratiebron voor mijn onderzoek.”
‘the neXt big thing’
Voor zijn scriptie werkte esselens een nieuwe modulaire aanpak van
scenario-based training uit die het mogelijk maakt om evolueerbare trai-
Na de talloze problemen met de Boeing 737 MAX heeft de luchtvaart meer dan ooit behoefte aan een
nieuwe trainingsaanpak. Dat is de conclusie van Sebastiaan Esselens, masterstudent handelsingenieur in
de beleidsinformatica aan de Universiteit Antwerpen. Hij ontwikkelde een model om pilotenopleidingen
gevarieerder en meer gepersonaliseerd te maken. Effi ciëntere training zorgt daarbij niet alleen voor
betere piloten, maar garandeert ook veiligheid.
persONALIZeD sCenario-based training
OPLEIDING Door: ruud Vos – Foto’s: europilot Center
22-23_trainingeuropilotcenter.indd 22 18-08-20 09:57