50 PILOOT EN VLIEGTUIG SEPTEMBER 2013
In de jaren voor de Eerste Wereldoorlog
waren wedstrijden en demonstraties de be-
langrijkste luchtvaartevenementen. Vooral in
Frankrijk droegen zij veel bij aan de ontwikke-
ling van de luchtvaart. De deelnemers waren
over het algemeen schatrijke sportievelingen
uit de high society.
De oorlog maakte tijdelijk een eind aan
deze activiteiten, maar daarna werd de draad
vooral in de VS en Frankrijk weer opgepakt
(de Schneider Trophy-wedstrijden voor water-
vliegtuigen blijven in dit artikel buiten beschou-
wing). De van 1920 tot 1925 in Amerika
jaarlijks gehouden Pulitzer Trophy Races en de
eerste daarop aansluitende National Air Races
werden gedomineerd door jachtvliegtuigen
van de USAAC (US Army Air Corps) en de US
Navy, maar allengs begon de belangstelling
van de militairen te verflauwen.
National Air Races
Het was een schok voor hen dat in 1929, tij-
dens de nieuw gestarte Thompson Trophy Ra-
ces in het kader van de National Air Races,
een sportvliegtuig de tweedekkerjachtvliegtui-
gen van de USAAC en de US Navy het nakij-
ken gaf. Winnaar was Douglas Davis met de
Travel Air Mystery Ship, een gestroomlijnde
eendekker met een stermotor in een NACA-
kap en gestroomlijnde wielkappen.
In 1930 wierp de US Navy de Curtiss
XF6C-6 experimentele jager in de strijd om haar
vernedering van 1929 te wreken. Het mocht niet
zo zijn. Piloot Arthur Page verongelukte tijdens de
race met de XF6C-6. De Curtiss XP-3A-jager van
de USAAC kwam op de tweede plaats na de Tra-
vel Air. Dat betekende het einde van de militaire
deelname aan de Thompson Trophy Races.
Door de complexiteit en het hoge motorver-
mogen waren de kosten voor aanschaf en on-
derhoud van racevliegtuigen gestegen tot as-
tronomische hoogte. Deelname was vooral
voorbehouden aan syndicaten, de overheid en
succesvolle vliegtuigfabrieken. Voor de sport-
vlieger met zijn eigen vliegtuig werden de gro-
te snelheidswedstrijden voor onbeperkt motor-
vermogen, zoals de Gordon Bennett en de Pu-
litzer Races, al snel onbereikbaar. Zij moesten
zich tevreden stellen met surplus machines
met een vermogen van 80 tot 200 pk.
De vliegende motoren van de Granville Brothers bereikten
wereldfaam in de jaren dertig van de vorige eeuw. En de R-1
brak in 1932 zelfs het mondiale snelheidsrecord. Welkom in
de wereld van de beroemde gedrochten.
De Gee Bee racers
dooR: ThijS PoSTMa – FoTo’S: CollECTiE PoSTMa
historie
50-53_geebee.indd 50 20-08-13 08:44
