Pagina 7 van: Piloot en Vliegtuig Editie 08-2020

Een paar maanden geleden was er geen vuiltje aan de
lucht. We vlogen de wereld rond en bijna alle stoelen wa-
ren bezet. De vliegopleidingen draaiden weer op volle toe-
ren. Na jaren van overschot waren we beland in een tijd-
perk met een ongekend grote vraag naar vliegers. Het
langverwachte pilotentekort was tot volle glorie gekomen.
Iedereen met een commercieel brevet had een baan en de
vele vliegers die op zoek waren naar iets anders, konden
kiezen waar ze zouden kunnen solliciteren. De pilotenba-
nen lagen voor het opscheppen, wie had dat ooit kunnen
denken?
En nu? We zijn echt maar een paar maanden verder. Wat is
er in vredesnaam aan de hand? Dankzij de wereldwijde co-
ronacrisis is het passagiersvervoer door de lucht tot stilstand
gekomen en verliezen duizenden piloten hun baan. Net als
miljoenen anderen. Wie had dat kunnen verzinnen?

Toch zijn er een paar vreemde bijkomstigheden. Terwijl een
groot deel van de werkende bevolking zich afvraagt of ze
straks nog een baan heeft, werkt een ander deel van die-
zelfde bevolking harder dan ooit om de plotseling opgelaai-
de vraag naar specifieke producten en diensten te beant-
woorden. Je zult nu maar werken aan een coronavaccin,
handelen in wc-papier en mondkapjes of iets doen bij een
online besteldienst, dan zit je behoorlijk goed. In de horeca,
muziek-, theater- en reisbranche ziet het er heel anders uit,
net als voor de meeste zzp’ers. Daar is de situatie verschrik-
kelijk. Geen werk, dus geen geld. Heb je daarentegen een
(semi) overheidsbaan als politieagent, leraar of verpleeg-
ster, dan blijft je vaste inkomen gewoon iedere maand bin-
nenkomen. De ‘haves and have-nots’ maatschappij krijgt zo
steeds vastere grond onder de voeten.

In de luchtvaart zie je deze tegenstellingen ook. Vrachtlucht-
vaart, businessjets en reclameslepen doen het goed, maar
de eerste luchtvaartmaatschappijen hebben de handdoek
in de ring gegooid en hun personeel op straat gezet. Bij de
airlines die op dit moment vechten voor hun bestaan, wor-
den vliegers, stewardessen en ander personeel gedumpt
volgens de methode ‘last in first out’. Jonge mensen die net
zijn begonnen, worden door dit principe de deur uit ge-

werkt. Laat dat nou net de groep zijn die jaren heeft moe-
ten knokken om de gevolgen van de vorige crisis te overle-
ven. Een schuld van meer dan honderdduizend euro, jaren
sappelen om je hoofd boven water en brevet geldig te
houden en daar was dan toch eindelijk die langverwachte
baan in een cockpit. En nu dit…

Er is natuurlijk geen enkele bevredigende manier om werk-
nemers te ontslaan, maar deze uitwas van het ouderwetse
en oneerlijke senioriteitssysteem dat bij de meeste lucht-
vaartmaatschappijen nog steeds volop in gebruik is, maakt
het leven en de carrièremogelijkheden voor werknemers
die het kortst in dienst zijn onevenredig kwetsbaar. Het
zorgt er bovendien voor dat ervaren vliegers vrijwel nooit
een behoorlijke baan bij een andere maatschappij kunnen
vinden. Het is toch niet normaal dat een ervaren captain
weer opnieuw als copiloot of second officer moet beginnen
als hij bij een andere maatschappij wil gaan vliegen? Het is
onvoorstelbaar dat we nog steeds werken met een systeem
dat stimuleert om zo lang mogelijk bij een en dezelfde
maatschappij te blijven hangen en daarnaast iedere piloot
keihard straft die om wat voor reden dan ook op zoek gaat
naar een andere baan. In dat licht is het helemaal wrang
dat vliegers van Martinair zich na de fusie met KLM of hoe
je het ook wilt noemen, met hun vrachtvliegtuigen een slag
in de rondte werken, terwijl hun blauwe collega’s thuis zit-
ten of heel af en toe met hun passagierskisten een vracht-
vlucht doen. En dat tegen voorwaarden die heel wat beter
zijn dan die van hun collega’s die net zo lang vliegen, maar
toevallig bij onze rode vrienden begonnen zijn.

Het is een bijzondere tijd, waarbij werkelijk niemand een
idee heeft hoe dit allemaal gaat aflopen. Maar misschien
moeten we nu wel serieus nadenken of we het senioriteits-
systeem kunnen vervangen door een moderner en vooral
eerlijker systeem. Als vliegers worden we toch al beoor-
deeld op van alles en nog wat. Dan moet het toch ook mo-
gelijk zijn om piloten te beoordelen op prestaties en inzet.
Dat zijn in ieder geval betere uitgangspunten om salaris, va-
kantie, vliegtuigtypes en uiteindelijk ontslag te bepalen dan
alleen de lengte van je dienstverband.

lining up Door: Jan Cocheret

En nu?

Jan Cocheret

is duizendp(il)oot

jancocheret@hotmail.com

Senioriteits-

systeem

moet op de

helling!

PILOOT EN VLIEGTUIG AuGusTus 2020 7

07_lingingup.indd 7 21-07-20 11:24