PILOOT EN VLIEGTUIG augustus 2020 67
Omdat er dan al een week uitloop is van de werkzaamheden, oefent air
astana steeds meer druk uit om het toestel op te leveren. De maatschappij
stuurt zelf specialisten naar Portugal en samen met Embraer wordt de fout-
melding onderzocht. Op 11 november is het gelukt. Na het uitvoeren van
de Return to service-procedures is de foutmelding verdwenen.
Ferry
Het vliegtuig wordt klaargemaakt en als alle formaliteiten zijn afgehan-
deld, accepteert air astana het vliegtuig weer. De bemanning voor de te-
rugvlucht bestaat uit een gezagvoerder, twee copiloten en drie onder-
houdstechnici.
Vlucht KC1388 zal van alverca naar alma-ata in Kazachstan vliegen, met
een tussenstop in Minsk, wit-Rusland.
Om 13:31 uur is het zover. Met de gezagvoerder als Pilot Flying stijgt het
vliegtuig op van alverca air Base. Het weer is slecht met laaghangende
bewolking en regen. Meteen na het loskomen merken de piloten al dat
het vliegtuig niet reageert op de stuurcommando’s. Het lijkt ongecontro-
leerd heen en weer te rollen.
PrOblemen
Het lukt niet om de automatische piloot in te schakelen en het lukt al
evenmin om het vliegtuig goed onder controle te krijgen. Ze hebben
geen flauw idee wat er loos is.
Het ongecontroleerd heen en weer rollen is met grote moeite in bedwang
te houden. Onmiddellijk wordt een mayday-melding gedaan over de radio.
De piloten hebben geen enkele indicatie wat er mis is. De continue
foutmeldingen van de abnormale standen van het vliegtuig en van de
automatische pilot (aP FaIL) zeggen ook niets.
Om 13:37 uur vraagt de bemanning om te mogen klimmen naar
10.000 voet vanwege ‘flight control problems’.
lOss OF COntrOl
Op 10.000 voet gaat het niet veel beter. Er zijn momenten dat de be-
manning de controle volledig verliest. Het vliegtuig tuimelt naar beneden
en slechts met veel moeite lukt het de piloten weer om het toestel recht
te trekken. De krachten die hiermee gepaard gaan zijn enorm. In het
eerste kwartier na de start trekt het vliegtuig vier keer boven +3,5 g of
hoger, met een maximum van maar liefst +5 g! Dat is, zeker voor een
passagiersvliegtuig, extreem.
De enige uitweg die de piloten zien is een ditching op zee. Ze vragen
verschillende keren om koersaanwijzingen richting de atlantische Oce-
aan. Het lukt echter niet om deze koersen vast te houden.
Ondertussen overleggen de drie piloten over hun opties en proberen ze
met de technici in de cabine te communiceren.
Ze besluiten om over te schakelen op een ‘direct mode’ besturing. Hier-
bij wordt de besturingscomputer overgeslagen en worden de roeren en
spoilers direct bestuurd via de stuurkolom.
Dat blijkt een goede zet, want het lukt nu beter om het vliegtuig te be-
sturen. Maar de rolroeren blijven een probleem. Ze beperken het ge-
bruik van de rolroeren daarom tot een minimum.
Bijschrift
??
? ?
??
??
Positie waar de kabels zijn omgedraaid.
Parameters uit de vluchtrecorder.
Beschrijving van de modificatie uit het servicebulletin.
start in IMC.
66-67-68-69_incidentanalyse.indd 67 21-07-20 13:23