PILOOT EN VLIEGTUIG augustus 2016 37
F-22 Raptor met twee miljoen regels aan software. Bij de F-35 is dat
momenteel al uitgebreid naar 8,6 miljoen regels.
HelmdiSplay
De Northrop grumman aN/aPg-81 active Electronically scanned array
radar (aEsa) is momenteel de allerbeste radar en in staat om doelen te
zien, te volgen en aan te wijzen, (zowel op land als in de lucht) op veel
grotere afstanden dan voorheen mogelijk was. Deze aEsa kan zowel ac-
tief als passief voor elektronische oorlogsvoering worden gebruikt. De
head-up display (HuD) is verdwenen en alle essentiële informatie wordt
op de binnenzijde van de helm geprojecteerd inclusief een nachtzicht-
stand. Dit Rockwell-Collins Helmet Mounted Display system (HMDs) is
het meest geavanceerde ooit ontworpen. Je kunt er als het ware mee
door het eigen vliegtuig ‘kijken’ zodat je precies weet wat zich boven,
onder, voor, achter en opzij afspeelt. Het richten van de wapens gaat in
een oogopslag door de beweging van je ogen, waarbij een vijandelijk
toestel niet eens voor de piloot hoeft te vliegen.
nieuw Soort miSSieS
‘gladys’ legt uit dat het leren vliegen van de F-35 niet moeilijk is: “Het
toestel vliegt makkelijker dan een F-16, en dát was al een makkelijk
vliegtuig om te vliegen. Je eerste vlucht is gelijk je eerste solo, want er
zijn geen tweezitters. Maar de piloten hebben uitgebreid in de simulator
‘gevlogen’. Door het gemakkelijke vliegkarakter van de F-35 ben je vooral
bezig met de sensoren. De omgeving waarin je missies plaats zullen vin-
den, zijn steeds complexer. De focus zal liggen op aanvals- of IsR-mis-
sies (Intelligence, surveillance and Reconnaissance) waarbij door de aE-
sa/sensoren-combinatie een grotere afstand tot je doel voldoende is. Je
kunt je wapens afleveren en ongezien vertrekken.”
takenpakket
De F-35 is een multirole-gevechtsvliegtuig met ook een onderschep-
pingstaak. Hoewel niet primair ontworpen voor het luchtoverwicht, zal
de F-35 met een Beyond Visual Range (BVR) raket zijn tegenstander
neerhalen op grote afstand, lang voordat hij de F-35 in de gaten heeft.
Mocht het tot een ‘dog fight’ komen, dan is het mogelijk dat vijandelijke
vliegtuigen beter presteren wat betreft snelheid en wendbaarheid, maar
dit dan wél op grote hoogte en zonder grote wapenlast. Op lagere
hoogte geldt een ander regime met lagere snelheden. Hier is de F-35
opmerkelijk wendbaar dankzij de hoge ‘angle of attack’. De sensoren en
mogelijkheden die de piloot heeft, kunnen hier het verschil maken. ‘gla-
dys’ vertelt dat de F-35’s recent met goed resultaat enkele gBu-39
‘smart’-bommen dropten op China Lake en zich daarmee legitimeerden
voor deze aanvalstaak. Er is enige variatie mogelijk in de interne wapens
F-35a-piloot in gesprek met Defensieminister Hennis-Plasschaert.
36-37-38_jsfpiloot.indd 37 19-07-16 13:44
