PILOOT EN VLIEGTUIG juli 2020 53
paar kisten in een schuur. Na een detailstudie van de originele plannen
en wat restauratiewerk ging SE-XMC in 1991 voor het eerst de lucht in.
Het is met dit toestel dat hij dag op dag negentig jaar na dato, in een dik
half uur, van Calais tot in de tuin van het Kasteel van Dover vloog.
De restauratie van zijn tweede Thulin A (serienummer 20) voltooide hij
in 2004. Tijdig klaar om op de dag van de honderdste verjaardag van
louis Blériots Kanaalvlucht de oversteek nog eens over te doen. Maar
de Franse organisatie stak hier een stokje voor en liet een Fransman met
een reproductie Blériot Xi eerst opstijgen. Carlson deed de vlucht de dag
nadien nog eens over, met zijn ‘originele’ exemplaar!
Moeilijk bestuurbaar
Voor de laterale controle gebruikt dit toestel geen rolroeren maar de
klassieke wingwarping-techniek. Men beweegt, net zoals de vogels het
ons voordoen, de volledige vleugel, wat zorgt voor een grote toename in
weerstand. Dat kan dan weer leiden tot draagkrachtverlies. De marges
zijn hier uiterst gering waardoor het vliegen topconcentratie vergt. Daar-
enboven heeft men bij lage snelheden door adverse yaw soms flink wat
tegenovergestelde stick nodig (rechterstick voor linkerbocht) om heel-
huids uit een bocht te komen. logisch dat de meeste andere Blériots
voorgesteld worden met wat kleine sprongen rechtdoor op de startbaan.
Klimmende bochten zijn uit den boze, zegt Carlson. Vóór het begin van
iedere bocht klimt men wat, om dan in dalende lijn en bij een ietwat
hogere snelheid de bocht in te zetten. Omdat het horizontaal startvlak
vrij groot is, gedraagt het zich meer als een vleugel dan een hoogteroer;
hoe sneller men vliegt, hoe meer de neus naar beneden gedrukt wordt.
En neen, een trim is er niet…
Vliegen op geVoel
Een klein technisch probleem met de motor waar 50 toeren per minuut
verloren gaan kan al snel tot een noodlanding leiden. Het feit dat het
toestel, behalve toerenteller en primitieve oliedrukmeter, geen instru-
menten heeft, vindt Carlson een pluspunt: “Dan moet je wel op je ge-
voel vliegen”, zegt hij!
Eén uur voor de vlucht moet alles wijken voor opperste concentratie…
Dan neemt hij alles nog eens minutieus door: dat gaat van het kleinste
technische detail tot het bestuderen van de wind en turbulentie. Carlson
voert veiligheid hoog in het vaandel en aarzelt dan ook niet om, zelfs
onder druk van de airshow-organisatie, een vlucht te annuleren indien
die niet in alle veiligheid kan doorgaan.
teaMwerk
De vliegtuigen worden over de weg vervoerd in een aangepaste trailer
van en naar Europese airshows. Hierbij wordt een beroep gedaan op
een vast team, waaronder Carlsons vrouw Gunilla, piloot en ex-wing-wal-
ker. Hoewel de meeste 2020-airshows door Covid-19 geannuleerd wer-
den, verzekert hij dat hij er in 2021 zeker bij zal zijn! Misschien wel met
zijn nieuwste project: een Pfalz D.Viii die binnenkort voor het eerst het
luchtruim zou moeten kiezen. Zet alvast een Blériot airshow perfor-
mance van vlieglegende Mikael Carlson boven aan je bucketlist. Ze zijn
magisch en onvergetelijk!
Bijschrift
??
? ?
??
??
52-53_bleriot.indd 53 16-06-20 10:26
