PILOOT EN VLIEGTUIG juli 2014 33
dat het Duitse luftsportgeräte-Büro (lSG-B) (onderdeel van de Deut-
scher Aeroclub-DAeC) na een groot aantal tests besluit de Sila 450C in
april 2013 als lTF–ul onder nummer 61225 toe te laten als ultralight in
Duitsland. De enige eis die de Duitsers stellen, is dat in het hoogteroer
balans-elementen worden aangebracht. Daarmee is voor de Duitse
markt de grootste hobbel genomen waardoor de fabrikant er momen-
teel alles aan doet om het toestel breder onder de aandacht te brengen.
Het toestel is kort hierna ook in Frankrijk als ulM toegelaten.
kwaliteit
Omdat in Servië (nog) geen regelgeving bestaat voor de bouw van ultra-
lights, is Aero-East-Europe gedwongen de Sila-varianten te bouwen als
waren het zwaardere General Aviation-vliegtuigen als Cessna of Piper,
die onder jAR Part 21 & 23 het leven zien. Daardoor wordt uitsluitend
gewerkt met gecertificeerde onderdelen, waaronder vliegtuigaluminium
en chroommolybdeen. Dit heeft geleid tot EASA-achtige taferelen waar-
bij letterlijk alle vliegtuigonderdelen een eigen nummer hebben die als
zodanig ook beschreven en gedocumenteerd zijn. De bouw van een
450C vergt ongeveer 2.000 uur. Wanneer een toestel wordt afgeleverd,
staat een team van vier ingenieurs borg voor een vliegtuig dat letterlijk
aan alle eisen voldoet. En zelfs meer dan dat.
export
Aero-East-Europe genereert werkgelegenheid in een economisch zwak-
ke regio. Dat blijkt niet alleen uit de 25 eigen medewerkers (vaak met
een militair-technische achtergrond) die in Kraljevo betrokken zijn bij de
bouw en eindcontrole van de Sila 450C (inmiddels 28 geleverd) en
750MT (acht gebouwd en geleverd). Werk wordt ook geboden aan
twintig mensen elders die bij acht toeleveringsbedrijven de nodige on-
derdelen produceren.
Dit is bij de landelijke overheid niet onopgemerkt gebleven. Al in 2009
sleepte Sila de Servische exportprijs in de wacht. Naast ‘eeuwig eer en
roem’ resulteerde dit in een geldbedrag dat gebruikt mocht worden om
een eigen huisstijl te ontwikkelen. De productiecapaciteit ligt momenteel
rond vijftig vliegtuigen per jaar.
ga in servië
ruim een jaar geleden stonden veer-
tien vliegtuigen ingeschreven in het
Servische luchtvaartregister. Negen toe-
stellen waren in gebruik bij particulie-
ren, de overige vijf bij vliegscholen. Met
deze veertien vliegtuigen werd bij el-
kaar 3.500 uur gevlogen waarbij 7.000
starts en landingen werden uitgevoerd.
Saillant detail: de eerste twee in Servië
gebouwde vliegtuigen die in 2010 met
het ‘kenmerk’ Yu-A001 en Yu-A002 in
het burgerluchtvaartregister werden bij-
geschreven, waren bij Aero-East-Europe
gebouwde MPX-155 tayrona’s. Ver-
spreid over het land liggen ruim twintig
kleinere GA-velden, waaronder Kraljevo
Airfield (LYKA), dat aan de rand van de-
ze stad ligt.
Genummerde vliegtuigonderdelen. (Foto: Srdjan Petrovic)
Voordat een toestel wordt afgeleverd, controleren vier ingenieurs het toestel tot in detail. (Foto: Srdjan Petrovic)
Metalen vleugel, kunststof winglets. Spuitcabine.
30-33_aeroeast.indd 33 16-06-14 16:27
