Pagina 57 van: Piloot en Vliegtuig Editie 05-2016

PILOOT EN VLIEGTUIG mei 2016 57

ongevallen met vliegtuigen en helikopters die over Vertical Take-Off and
Landing (VTOL) eigenschappen beschikken. matrix is daarbij ontwikkeld
voor zowel bemande, onbemande als optioneel bemande toestellen die
in complexe situaties op lage hoogte met weinig (over)zicht moeten vlie-
gen. Daarbij is sprake van onevenredig grote verliezen; bij onbemande
vliegtuigen wordt tegenwoordig uitgegaan van een ongeval per 1.000
vlieguren. Sikorsky wil die ongevalratio terugdringen naar een ongeval per
100.000 uur. Om dit te bewerkstelligen is een S-76 met fly-by-wire bestu-
ring aangekocht en ingericht als vliegend laboratorium. Deze tot Sikorsky
Autonomous Research Aircraft (SARA) omgedoopte helikopter heeft op
26 juli 2013 een eerste autonome vlucht uitgevoerd (waarbij de voor de
zekerheid aanwezige piloten werkeloos bleven toekijken). Tijdens het test-
programma zal SARA vliegen in obstakelrijke omgevingen. Ook zullen (au-
tonome) landingen aan boord van schepen worden gemaakt. Tevens
staan zogenoemde ‘brown out’ landingen op het programma, waarbij op-
waaiend stof leidt tot uitermate slecht grondzicht.

sOKOl sW-4
in europa is het italiaanse concern Leonardo (tot begin 2016 bekend onder
de naam Finmeccanica) actief in de UAV-helikoptermarkt met de bij het
Poolse dochterbedrijf PZL-Swidnik gebouwde Sokol SW-4. De helikopter is
uitgerust met een enkele Rolls-Royce m250-C20R/2 (SP) turboshaftmotor
die 380 pk levert, en biedt plaats aan een piloot en vier passagiers. Het toe-
stel kan bij een kruissnelheid van 111 kts (206 km/h) maximaal 459 nm
(850 km) non-stop overbruggen. Het kan bij een mTOW van 1.800 kg bijna
600 kg nuttige lading vervoeren. AgustaWestland voerde tussen september

De K-max bewees zijn capacitateiten in Afghanistan.

2013 en mei 2014 proeven uit met een SW-4 in opdracht van het italiaan-
se ministerie van Defensie in het kader van het zogenoemde Unmanned
Aerial System/Optionally Piloted Helicopter (RUAS/OPH) programma. De
SW-4 Solo RUAS/OPH werd daarbij meerdere keren op afstand bestuurd
waarbij voor de zekerheid toch een piloot meeging. De proeven moesten
aantonen of met de SW-4 onbemande verkenningsvluchten kunnen wor-
den uitgevoerd. Ook moest duidelijk worden of de helikopter lading kan ver-
voeren naar plekken achter (vijandelijke) linies. in een later stadium werd in
het kader van het Britse Rotary Wing Unmanned Aerial System (RWUAS)
Capability Concept Demonstration (CCD) contract 27 uur met de SW-4 RU-
AS gevlogen. Daarbij werden eind mei 2015 op Llanbedr Airfield 22 onbe-
mande automatische ‘pseudo’ deklandingen gemaakt. er zijn ruim veertig
civiele SW-4’s verkocht (die sinds maart 2016 wordt aangeboden als
AgustaWestland AW009).

ec145 OpV
Airbus Helicopters voert proeven uit met een onbemande tweemotorige
eC145 in het kader van het zogenoemde Optionally Piloted Vehicle
(OPV) demonstratieprogramma waarbij een helikopter naar keuze met
of zonder bemanning kan worden gevlogen. Tijdens onbemande vluch-
ten werd de op afstand bestuurde eC145 onder meer ingezet voor ob-
servaties en het afleveren van een externe lading. Om dit mogelijk te
maken werd de helikopter voorzien van een automatisch vierassig
vluchtcontrolesysteem. De proeven tonen volgens eurocopter aan dat
het OPV-principe ook bij middelzware en zware helikopters kan worden
toegepast.

Boeings Little Bird is een aangepaste mD 530 F.

54-55-56-57-58_uav39;s.indd 57 18-04-16 14:17