Pagina 58 van: Piloot en Vliegtuig Editie 05/06

58 PILOOT EN VLIEGTUIG mei 2020

Volgens Leonardo moet bij deze NGCTR gedacht worden aan inzetbaar-
heid onder alle weersomstandigheden bij kruissnelheden van > 280 kts
(> 500 km/h) bij een vliegbereik van 1.000 nm (1.850 km).

TRIAL
Het door de europese Unie (eU) gefinancierde project ‘Tilt Rotor nAcelle
innovative technoLogies’ (TRAiL) ondersteunt dit initiatief van Leonardo.
TRAiL loopt tot en met 2023 en streeft ernaar om geavanceerde com-
posietmaterialen en een monocoque – een niet ondersteunde of ver-
stevigde – composieten motorkap te ontwikkelen via een productiepro-
ces waarbij geen gebruik wordt gemaakt van een autoclaaf.
er is een budget toegekend van ruim zes miljoen euro. Daarvan is 5,2
miljoen beschikbaar gesteld door de eU. Het resterende bedrag komt
van de zeven partners. Łukasiewicz Research Network – institute of Avia-
tion (iLOT) leidt het TRAiL-consortium. Naast het Poolse onderzoekscen-
trum zijn de volgende partijen erbij betrokken: het NLR, het Franse Trel-
leborg Sealing Solutions (TSS), de Poolse bedrijven Szel-Tech en metrol,
het Tsjechische LA composite en de universiteit Politecnico Di milano uit
italië (POLimi).

RoL NLR
Het NLR vervult meerdere rollen binnen het TRAiL-project. Behalve verant-
woordelijk voor het ontwikkelen van innovatieve, hittebestendige oplossin-
gen via Bmi-vacuüminfusie – Bismaleimide (Bmi) – voor die delen van de
motorkap die worden blootgesteld aan hoge temperaturen, brengt de or-

ganisatie kennis in die tijdens eerdere projecten is verworven. Voorbeel-
den daarbij zijn het project HiTeC voor het vervaardigen van composiet-
structuren op hoge temperatuur, CANAL met focus op productie van
niet-conventionele laminaten, en SuCoHS waar het accent ligt op duurza-
me en kostenefficiënte hoogwaardige samengestelde constructies waarbij
hoge eisen aan temperatuur en brandwerendheid worden gesteld.
Binnen het project zullen ook lichtgewicht hybride brandschotten gepro-
duceerd worden met beschermende elastomeren coatings. De ontwik-
kelingen in het project zullen moeten leiden tot aanzienlijke gewichtsbe-
sparing van de behuizing voor de tiltrotor en een vermindering van het
aantal frameonderdelen. Naar verwachting zullen de productiekosten
van vliegtuigen en de algehele milieu-impact van de luchtvaartindustrie
verminderen.

CLeAN SKY 2
Clean Sky Joint Undertaking is een publiek-private samenwerking van de
europese luchtvaartindustrie en de europese Commissie. Het is het
grootste europese onderzoeksprogramma dat innovatieve, geavanceer-
de technologie ontwikkelt om CO2, gas-emissies en geluidsniveaus van
vliegtuigen te verminderen. Het programma richt zich op het ontwikke-
len van nieuwe en milieuvriendelijker luchtvaartproducten. momenteel
loopt het Clean Sky 2-programma met een budget van vier miljard euro.
Daarvan is 1,8 miljard euro afkomstig uit het programmabudget van Ho-
rizon 2020. De resterende 2,2 miljard wordt gefinancierd door industrie-
partners.

Bij het Koninklijk Nederlands Lucht- en Ruimtevaartcentrum (NLR) wordt sinds eind 2019 in samenwer-

king met zes andere partners een bijdrage geleverd aan de next-generation civil tiltrotor (NGCTR) van de

Italiaanse vliegtuigbouwer Leonardo. De ontwikkeling gebeurt in het kader van het Europese programma

Clean Sky 2 en moet leiden tot een daadwerkelijk vliegende demonstrator.

Bijschrift

NexT-geNeRATIoN CIvIL TILTRoToR

ONTwIKKELINGEN Door: Ruud Vos – Foto’s: NLR/Leonardo

??

? ?

??

??

58_nlr.indd 58 23-04-20 16:00