Pagina 52 van: Piloot en Vliegtuig Editie 04-2020
52 PILOOT EN VLIEGTUIG april 2020
in 1943 ziet de USaaF zich geconfronteerd met problemen bij het ver-
zamelen van fotografische informatie over het strijdgebied in de Stille
Zuidzee. in augustus van dat jaar lanceert generaal H.H. arnold een stra-
tegisch plan om Japan op de knieën te dwingen door doelen in Japan
permanent te bombarderen, gebruikmakend van de B-29. Het plan
‘Matterhorn’ voorziet dat deze vliegtuigen zullen opstijgen vanaf bases in
indië en China. later worden daaraan ook de Marianne-eilanden toege-
voegd. De verovering van deze archipel is dus van het grootste belang.
Bovendien moet arnold kunnen beschikken over goede en recente
luchtfoto’s om routes voor de B-29’s te kunnen plannen. De dichtst bij-
zijnde geällieerde bases liggen op ruim 1.600 km van Japan, en de
USaaF beschikt niet over verkenningsvliegtuigen die deze afstand kun-
nen overbruggen. Er is dus dringend behoefte aan een snel verken-
ningsvliegtuig met grote actieradius dat bovendien ook hoog kan vliegen
buiten het bereik van vijandelijk vuur.
PrototyPes
Tegen het einde van 1943 schrijft het USaaC air Technical Service Com-
mand een aanbesteding uit voor het ontwerp en de bouw van zo’n
vliegtuig. Het commando wordt in die aanbesteding ondersteund door
de zoon van de amerikaanse president, kolonel Elliot roosevelt van de
p-38 verkenningseenheid. Met de XF-12 poogt republic aviation uit Far-
mingdale een antwoord te bieden op dit verzoek. Ook Hughes aircraft
dient een ontwerp in dat gebaseerd is op een ‘uitvergroot’ ontwerp van
de lockheed p-38. De XF-12 is echter een meer klassiek vliegtuig dat
bijna even groot is als een B-29. Zowel Hughes als republic krijgt de op-
dracht twee prototypes te bouwen. als interim-oplossing wordt een aan-
tal B-29’s omgebouwd tot fotoverkenner (rB-29). Tot dan toe had re-
public zich gespecialiseerd in de bouw van jachtvliegtuigen waaronder
de p-47, maar acht nu de tijd rijp om te diversifiëren en grotere vliegtui-
gen te bouwen. Weliswaar kan het bedrijf niet concurreren met de grote
bommenwerpers van Boeing, Convair of Douglas, maar de bouw van
een verkenningsvliegtuig is een kans die men niet wil laten liggen.
XF-12
Het ontwerpteam van republic wordt geleid door alex Kartvellis die eer-
der de p-47 Thunderbolt had ontworpen. Hij opteert onmiddellijk voor
een viermotorig vliegtuig. Net als Hughes kiest hij voor de ongeveer
3.000 pk sterke pratt & Whitney r-4360 Wasp Major met elk twee Ge-
neral Electric BM-4-5 turbocompressoren. Deze motor telt liefst 28 cilin-
De Republic XF-12 Rainbow is een Amerikaans metalen verkenningsvliegtuig uit de tweede helft van de
veertiger jaren. Zoals de meeste toestellen uit die tijd wordt het aangedreven door radiaalmotoren. De
Amerikanen noemen het ‘a plane that is flying on all fours’, wat zoveel betekent als ‘viermotorig’, een
kruissnelheid van 400 mph (644 km/h) en een vliegbereik van 4.000 nm (7.408 km) op een hoogte van
40.000 ft (12.192 m). Hoewel bij de bouw van de XF-12 aardig wat innovatieve technieken worden ge-
bruikt, wordt het model niet in productie genomen.
rePublic XF-12 rainbow
HistoRie Door: Jozef Mols – Foto’s: Goleta air & Space Museum
52-53-54_republicrainbow.indd 52 17-03-20 09:52