Pagina 16 van: Piloot en Vliegtuig Editie 04-2020

16 PILOOT EN VLIEGTUIG april 2020
Feitelijk was Ed Swearingen uit hetzelfde hout gesneden als Burt rutan,
want ook hij grossierde in vliegtuigontwerpen. Toen Swearingen op 15
mei 2014 op 88-jarige leeftijd stierf, was hij doende met zijn 31e crea-
tie. Daarvoor tekende de techneut pur sang onder meer voor de relatief
onbekende SX-300 die als bouwkit werd aangeboden en uitgerust kon
worden met een 300 pk sterke lycoming iO-540 zescilindermotor. Ook
was Swearingen de geestelijk vader van de Excalibur 800-conversie (af-
geleid van de Beechcraft Model 50 Twin Bonanza) met 400 pk sterke
lycoming iO-720-motoren. Beduidend meer succes werd door Swearin-
gen aircraft geboekt met turboprops als de Merlin en Metroliner, waar-
van er bij elkaar opgeteld meer dan 1.050 werden gebouwd.
Zakenjet
De SJ30 werd in 1986 door Swearingen aircraft aangekondigd als Sa-
30. Swearingen stond een tweemotorige aangedreven zakenjet voor
ogen met plek voor zes tot acht personen. Het toestel zou op Fl410
(12.497 m) dankzij een cabinedruk van 12 psi een ‘verblijf op zeeni-
veau’ moeten garanderen. Het zou bovendien een zakenjet moeten
worden met vleugels in pijlstand (32 graden) en twee Williams internati-
onal FJ-44 turbofans. De ranke zakenjet stond op een landingsgestel dat
veel weg had van de (eveneens door Swearingen bedachte) F-18 en
zou op de markt komen voor rond de twee miljoen dollar.
De ontwerper weet in 1988 in eerste instantie zakenjetfabrikant Gulf-
stream aerospace te verleiden het toestel als Gulf Jet in productie te ne-
men, maar deze ziet daar na een jaar alweer vanaf. Swearingen moet
daarom terugvallen op een ander en vindt die in de Jaffe Group uit San
antonio. Daar wordt het eerste prototype als SJ30 gebouwd waarna op
13 februari 1991 een eerste vlucht plaatsvindt, gevolgd door een optre-
den tijdens de paris air Show van dat jaar. Daarna valt het project stil
omdat financiële steun (van onder meer de amerikaanse staat Delawa-
re) wegvalt. Het eerste prototype wordt later aan het lone Star Flight
Museum in Galveston (Texas) geschonken waar het in september 2008
roemloos aan zijn eind komt tijdens de door orkaan ike veroorzaakte
overstromingen.
SCaC
Het project komt een paar jaar later weer onder stoom door de aankoop
van F-16’s aan Taiwan. Fabrikant lockheed weet Taiwanese investeer-
ders te interesseren, wat vervolgens in 1995 leidt tot een nieuwe joint
venture, de Sino Swearingen aircraft Corporation (SCaC). Dankzij nieuw
kapitaal kan worden begonnen met een aangepaste versie van de SJ30-
1 die als SJ30-2 wordt aangekondigd. Vergeleken met het eerdere mo-
del is de romp van de nieuwe variant 1,32 m langer terwijl ook de span-
wijdte met 1,83 m is toegenomen.
Soms duurt het erg lang voordat een nieuw vliegtuig op de markt komt. Neem bijvoorbeeld de Honda-
Jet. Die vloog in 2003 voor het eerst, maar werd pas in 2015 gecertificeerd. Dat het nog extremer kan,
wordt bewezen door de door Ed Swearingen ontworpen SJ30. Deze zakenjet vloog in 1991 voor het
eerst, maar werd pas in 2005 gecertificeerd. Sindsdien zijn er ‘maar’ acht bij klanten afgeleverd. Maar dat
is bij lange na niet het hele verhaal…
Syberjet airCraft Sj30i
StatuS rEport Door: ruud Vos – Foto’s: SyberJet aircraft
16-17-18-19_syberjetsj30i.indd 16 16-03-20 16:27