Pagina 5 van: Piloot en Vliegtuig Editie 04-2013

PILOOT EN VLIEGTUIG APRIL 2013 5

100 jaar militaire luchtvaart
22 1940-1945: oorlog

Airshow
16 WeFly Vliegtrio van lichamelijk gehandicapte piloten

Historie
70 Eerste straalvliegtuig Toestel vloog al in 1910

Industrie
30 Heli-Expo 2013 Orderregen
58 Aero Service gaat voor klassiek
60 Transavia.com Groen kan altijd nóg ‘groener’

Know-how
20 Smijten met lucht

Militair
34 Maritieme inzet Cougar Belangrijke rol voor transporthelikopter

Ruud Vos

is hoofdredacteur

Piloot en Vliegtuig

r.vos@eisma.nl

On the job
26 André Gerth Hoverende hulpverlener

Ongevalanalyse
74 Lithium-ion-accu’s gevaar voor luchtvaart?

Ontwikkelingen
32 KC518 Adventourer Unieke helikopter
44 Ontwerp E-Jets geoptimaliseerd
46 Fans voor fanwings?
52 Tweede leven voor CRJ100/200

Typebeschrijving
50 Aerogallo amper luchtwaardig
64 Pober Pixie Moderne retrolook

En verder
78 Volgende maand
78 Colofon

DOOR: RUUD VOS

De iPad is ongekend populair. En niet al-
leen bij trendy gebruikers die ‘kicken op fancy
gadgets’. Ook luchtvaartmaatschappijen hebben
Apples tablet ontdekt als middel om papier-
loze cockpits versneld te introduceren. Want
vergeleken met al langer gebruikte Electronic
Flight Bags (EFB’s) zijn voor de iPad geen dure
aanvullende typecertifi caten nodig omdat de
tablets niet fysiek verbonden zijn met de boord-
systemen. Bovendien hebben de Amerikaanse
luchtvaartautoriteiten de regels verruimd. iPads
worden daarbij niet langer gezien als laptop-
computers die tijdens de start of landing uit
moeten. Ze mogen nu gedurende alle vlucht-
fasen worden gebruikt. Wel moet bij professio-
nele cockpittoepassing onomstootbaar kunnen
worden aangetoond dat de iPad ongevoelig is
voor onverwacht wegvallende cabinedruk. Ook
mogen ze andere cockpitsystemen niet beïn-
vloeden en moeten ze hun stroom krijgen van
betrouwbare en veilige (!) ion-lithium-accu’s.

Maar wat leveren die ontwikkelingen concreet
op? Brandstofbesparing en daarmee kosten-
reductie. Dat werd recent met concrete getal-
len inzichtelijk gemaakt in een publicatie in
Flight International. Daarin werd vermeld dat
American Airlines sinds 1 april papierloos is,
waardoor op een vloot van zeshonderd vlieg-
tuigen jaarlijks 1,2 miljoen dollar aan brandstof
wordt bespaard. Ook bij de United-Continental
‘combi’ werden de voordelen doorgerekend en
vervolgens 11.000 (!) iPads ingekocht voor de
piloten. Het belangrijkste aanschafargument?
Gewichtsbesparing: 0,7 kg voor een iPad tegen
gemiddeld 17,2 kg voor een rundlederen fl ight
bag met boorddocumenten. Bij de combi leidt
het omschakelen naar de tablet jaarlijks niet
alleen tot 1,23 miljoen liter minder brandstof,
maar ook nog eens tot een reductie van zestien
miljoen velletjes A4 (in perspectief: 1,6 km pa-
pier!). Met in het verlengde daarvan een lager
stroom- en tonerverbruik omdat printers minder
formulieren, approach- en/of taxi-charts hoeven
af te drukken. Geen wonder dus dat ook South
West Airlines in de startblokken staat.

Was dit magazine een luchtvaartmaatschappij,
dan was de koers duidelijk: massale overscha-
keling naar digitale abonnementen! Of onze
huisdrukker zo’n ontwikkeling toe zal juichen,
valt te betwijfelen. Maar ik denk ook dat een
bepaalde groep lezers hier helemaal niet op zit
te wachten.

Papierloos?

In dit nummer: De laatste stand van zaken op helikoptergebied

26 Het kantoor boven in het VU Medisch Centrum lijkt
een oase van rust boven de drukte in het enorme academi-
sche ziekenhuis van de hoofdstad. Vlieger André Gerth van
ANWB Medical Air Assistance (ANWB MAA) wacht hier met
zijn bemanning op de volgende ‘call’. Deel vier in de serie ‘On
the Job’.

60 Waar de DC-6 ooit met het groene logo op
luchthavens stond te pronken, zijn het tegenwoordig de
Boeings 737–700 en -800. Daarbij is het in deze roerige
tijden van crisis een kunst om als luchtvaartmaatschappij
het hoofd boven water te houden. Maar hoe houd je een
luchtvaartmaatschappij winstgevend? Meer specifi ek, wat
doet transavia.com eraan om nu en in de toekomst winst-
gevend te blijven?

74 Brand aan boord. Een
van de grootste bedreigingen
voor de luchtvaart. Geen wonder
dat de discussie over de moge-
lijke risico’s bij het gebruik van
lithium-ion-accu’s aan boord
van vliegtuigen als Boeings 787
Dreamliner met meer dan gemid-
delde aandacht gevolgd wordt.
Want als accu’s eenmaal branden,
gaat het niet zelden echt fout. Een
analyse van spraakmakende ac-
cubranden.

Flight bag

verdwijnt uit

cockpit

WWW.PILOOTENVLIEGTUIG.NL

04-05_Inhoud.indd 5 19-03-13 11:59