66 PILOOT EN VLIEGTUIG MAART 2023
BOEING 737
De geschiedenis van de Boeing 737 gaat ver terug. Naar de tijd dat er
nog Caravelles en BAC One-Elevens vlogen. De Amerikaanse vliegtuig-
bouwer maakte in de jaren zestig van de vorige eeuw een voor die tijd
bijzondere keuze om de motoren niet in de staart te plaatsen, maar on-
der de vleugel. Deze ontwerpkeuze had tal van voordelen, zoals bereik-
baarheid voor onderhoud, maar zou ruim vijftig jaar later voor hoofdbre-
kens zorgen. Na versies -100 en -200 volgden er in de decennia daarna
nog enkele doorontwikkelingen van de Boeing 737. Na de ‘Classic’ (se-
ries -300, -400, -500) kwam de ‘Next Generation’ (-600, -700, -800,
-900) op de markt. Als een volgende stap overwoog Boeing om een
volledig nieuw vliegtuig te ontwikkelen. Maar door de introductie van de
A320neo door Airbus voelde Boeing zich gedwongen om toch de 737
maar weer aan te passen. Zo verloren ze geen tijd in de strijd met Airbus
in dit marktsegment.
MAX
Een uitdaging bij de ontwikkeling van de MAX zijn de nieuwe motoren.
Deze stillere en zuinigere CFM LEAP-motoren hebben een grotere dia-
meter en passen niet op dezelfde plek onder de vleugel als bij eerdere
modellen. Boeing plaatst de motoren daarom verder naar voren en iets
hoger ten opzichte van de 737NG. Het neuslandingsgestel wordt ver-
lengd om voldoende speling te krijgen tussen de voorkant van de motor
en de grond. Deze wijzigingen, en de extra stuwkracht van de LEAP, heb-
ben effect op het vlieggedrag. Het vliegtuig heeft hierdoor sneller de nei-
ging om met de neus omhoog te komen. Om dit onverwachte gedrag te
minimaliseren ontwikkelt Boeing het veelbesproken MCAS-systeem
(Maneuvering Characteristics Augmentation System). Dit stukje software
kan automatisch de neus laten zakken wanneer het vliegtuig in specifie-
ke omstandigheden dreigt te overtrekken. Hierbij wordt er gekeken naar
de snelheid, hoogte en invalshoek. Cruciaal is de beslissing van Boeing
om hierbij alleen de gegevens van de linkerinvalshoek-sensor te gebrui-
ken. Wanneer het systeem activeert, trimt het automatisch het horizonta-
le staartstuk om de neus weer te laten zakken.
Boeing neemt deze informatie aanvankelijk niet op in het vliegtuighand-
boek, waardoor het bestaan en de werking van dit systeem nauwelijks
bekend zijn.
In de strijd met Airbus leek Boeing een goede zet gedaan te hebben met de ontwikkeling van de Boeing
737 MAX. Maar twee ongevallen en een wereldwijd vliegverbod zorgden voor een flinke deuk in het
imago van Boeing. Piloot en Vliegtuig duikt in het Ethiopische ongevalsrapport van de tweede MAX-crash
in Ethiopië op 10 maart 2019.
BOEING 737 MAX CRASHT IN ETHIOPIË
ONGEVALSANALYSE Door: Harro Ranter, the Aviation Safety Network
ET-AVJ een maand voor de crash.
(Foto: LLBG Spotter)
66-67-68-69_incidentanalyse-3.indd 66 14-02-2023 11:47