52 PILOOT EN VLIEGTUIG MAART 2023
HISTORIE Door: Jozef Mols
DE HAVILLAND FB.1
IN HET KORT
Bemanning 1
Motor Ghost 103-turbojet
Lengte 9,7 m
Spanwijdte 12,7 m
Hoogte 1,88 m
Leeggewicht 4.174 kg
MTOW 6.985 kg
Maximale snelheid 560 km/h
Vliegbereik 1.692 km
Plafond 12.000 m
De Venom geniet al internationale bekendheid vanaf de ontwikkelingsfase.
Al in 1949 en 1950 nemen Zwitserse piloten deel aan het testprogram-
ma van de prototypes. In april 1951 besluit Zwitserland 150 exemplaren
van de Venom te kopen, die onder licentie mogen worden gebouwd door
een consortium bestaande uit Doflug Altenrhein (FFA), Pilatus Flugzeug-
werke en Flugzeugwerk F+W Emmen. De motoren voor de vliegtuigen
worden eveneens onder licentie gebouwd door Gebrüder Sulzer in Win-
terthur en Fiat in Italië. Later plaatst Zwitserland nog een bijkomende order
voor honderd exemplaren van de FB.4-variant, die eveneens onder licen-
tie wordt gebouwd. Zwitserse Venoms krijgen vervolgens een retro-fit met
de installatie van een verlengde neussectie waarin plaats is voor onder
meer een UHF-radio en een IFF (Identification friend or foe) transponder,
naast een SAAB BT-9K-computer voor aanvallen op gronddoelen.
Er zijn nog andere buitenlandse kopers. Zo verwerven Irak, Zweden en
Venezuela een aantal exemplaren. Zweden koopt ook de NF.3 night figh-
ter. In september 1970 komen de Zwitserse Venoms nog eens in het
nieuws. De legerleiding sluit een stuk van de N1 nabij Oensingen af
voor het autoverkeer. Er landen twaalf Venoms op deze geïmproviseerde
baan, waar ze worden bijgetankt en bewapend, voordat ze een uur later
weer opstijgen. Dergelijke oefeningen worden later in Zwitserland vaker
uitgevoerd en zijn typisch voor het militaire denken tijdens de Koude
Oorlog. Zwitserland zou ook de laatste operationele gebruiker van de
Venom worden. In 1983 wordt de hekkensluiter uit dienst genomen. De
RAF had de Venoms al in 1962 afgedankt en vervangen door de Gloster
Javelin en Hawker Hunter. Er worden veel exemplaren van de Venom
opgekocht door private verzamelaars en een aantal daarvan is nog te
bewonderen in musea verspreid over de hele wereld.
De Venom was snel en kon hoog vliegen. (Foto: BAE Systems)
Een Australische Venom in privébezit. (Foto: Geoff McKay – wikimedia commons)
Diverse exemplaren zijn nog luchtwaardig.
50-51-52_dhvvenom.indd 52 14-02-2023 11:42