Pagina 33 van: Piloot en Vliegtuig Editie 03-2023

PILOOT EN VLIEGTUIG MAART 2023 33

CONCURRENTIE
Ook de concurrentie zag brood in de nieuwe klasse. In tegenstelling tot
Cessna ontwikkelden bijvoorbeeld Cirrus Aircraft, Gobosh en Piper Air-
craft zelf geen nieuwe vliegtuigen, maar klopten ze aan bij Europese
producenten van tweezitters die mogelijk aan de S-SLA-vereisten zou-
den kunnen voldoen. Maar net als bij Cessna liepen ook hier de huwelij-
ken al snel op de klippen…

CIRRUS SRS
Cirrus Aircraft wilde bijvoorbeeld met de SR-Sport (SRS) de markt betre-
den. Na marktverkenningen in Europa kwam Cirrus tot de conclusie dat
de uit composiet opgebouwde FK 14 Polaris het meest aan het eisen-
pakket voldeed. De SRS zou dan ook een verbeterde versie worden van
dit in Duitsland bij FK Lightplanes geproduceerde vliegtuig. Het vliegtuig
zou onder meer worden voorzien van het Cirrus Airframe Parachute Sys-
tem (CAPS), een vierpuntsgordel en buiten de kreukelzone gemonteer-
de brandstoftanks. Met het oog op de vereiste veiligheid zou de SRS
een lagere overtreksnelheid krijgen dan de Polaris.

De SRS had een 100 pk sterke Rotax-motor waarmee de maximale
kruissnelheid van 220 km/h eenvoudig kon worden aangetikt. Ook werd
volgens Cirrus een laag verbruik mogelijk van maximaal 14 l/h. De nutti-
ge lading zou minimaal 181 kg gaan bedragen. Volgens Cirrus kreeg de
SRS een 1,14 m brede cabine, een spanwijdte van 9,08 m, een lengte
van 5,7 meter en een hoogte van 2,1 m. In april 2009 maakte Cirrus
echter bekend het project te staken. Het gaf daar meerdere redenen
voor: de verslechterende economische situatie, de vereiste aanpassin-
gen aan het vliegtuig, meer vereiste trainingstijd dan voorzien en de ver-
wachting dat de LSA-regelgeving zou gaan veranderen.

PIPERSPORT
Ook Piper Aircraft wilde meeliften op de S-SLA-hausse en introduceerde
de PiperSport in januari 2010 tijdens de Sebring U.S. Sport Aviation Ex-
po. Met dat toestel wilde Piper een leidinggevende positie verwerven in
de nieuwe populaire klasse. Het vliegtuig werd in licentie in Tsjechië bij
Czech Sport Aircraft (CSA, het tegenwoordige Cruiser Aircraft) geprodu-
ceerd en zou via het bestaande dealernetwerk van Piper worden gedis-
tribueerd. De PiperSport had een 100 pk sterke Rotax 912-motor, goed
voor een maximale snelheid van 220 km/h bij een vliegbereik van ruim
1.100 km. Eind 2011 maakte Piper Aircraft echter bekend de samen-
werking met de Tsjechische vliegtuigbouwer te stoppen. Dit besluit bete-
kende tevens het einde voor de PiperSport in de S-LSA-klasse. Reden
voor de beëindiging zouden verschillen zijn in de opvatting over zaken-
doen. Het had volgens Piper dan ook niets te maken met de kwaliteit

van de PiperSport. Piper wilde zich meer gaan richten op bestaande
vliegtuigprogramma’s en de verdere ontwikkeling van de eenmotorige
PiperJet Altaire-zakenjet (inmiddels ook ter ziele).

GOBOSH G800XP
De in 2009 op de markt gebrachte Gobosh Aviation (Go Big Or Stay
Home) G800XP was een doorontwikkelde Tsjechische Aveko VL-3 Sprint
(de tegenwoordig JMB Aircraft VL3).
De laagdekker had metalen vleugels uit één stuk met onder het plaat-
werk geanodiseerde aluminium rompdelen. Alle metalen onderdelen
waren met cadmium behandeld. Het Rotax 912-blok verbruikte volgens
Gobosh 14,4 l/h waardoor het bereik rond de 660 km zou komen te
liggen. De 800XP was in drie varianten verkrijgbaar: Sport Edition (Day
VFR only), Elite (Day/Night VFR) en als Elite + Edition (‘fully loaded’). Ze
werden geleverd met 400 uur of twee jaar volledige garantie. Rond
2016 verdween het merk echter van het toneel.

HUIDIGE STAND VAN ZAKEN
Sinds de eerste Amerikaanse typegoedkeuring in april 2005 is het aantal
Amerikaanse S-LSA-registraties fors gegroeid. Eind 2022 stonden er dan
ook meer dan tienduizend toestellen in het Amerikaanse register. De
keuze is daarbij nog steeds reuze, want de goedkeuringslijst van de FAA
telt meer dan 150 verschillende modellen. De S-LSA heeft overigens
maar een klein aandeel in de Amerikaanse General Aviation, waar meer
dan 135.000 vliegtuigen geregistreerd staan. Skycatchers worden tegen-
woordig incidenteel als tweedehands aangeboden. Reken voor een
exemplaar uit 2011 een vraagprijs tussen de 69.000 en 89.000 dollar.
Van de 209 geleverde toestellen waren er 39 in de loop der jaren be-
trokken bij incidenten en ongevallen. In één geval – in mei 2022 – kwam
daarbij de piloot om het leven.

De FK 14 lag aan de basis van de Cirrus SRS. (Foto: Cirrus Aircraft)

De van de CSA Cruiser afgeleide PiperSport. (Foto: Ruud Vos)

De uit de VL-3 ontwikkelde G800XP.

Domweg kapitaalvernietiging…

30-31-32-33_cessnac162.indd 33 14-02-2023 11:37