Pagina 18 van: Piloot en Vliegtuig Editie 03-2023

18 PILOOT EN VLIEGTUIG MAART 2023

PILOT REPORT Door: Stefan Lofgren – Foto’s: Stefan Lofgren en Samy Kramer/Alexander Jainsky (Junkers Flugzeugwerke GmbH)

De lancering van het origineel had natuurlijk een betere timing kunnen
hebben. Maar hoe kon Hugo Junkers weten dat er kort na de eerste
vlucht van zijn A50 in februari 1929 een tienjarige economische depres-
sie zou aanvangen? Zijn eerste sportvliegtuig was ontworpen als een
vliegtuig ‘voor de mensen’: een relatief goedkope manier voor ‘iedereen’
om de allure van vliegen te ervaren. Maar nu had men andere dingen
aan het hoofd.

Ondanks de roerige tijden werden er 69 gebouwd. De productie stopte
in 1932. Negentig jaar later werd in Duitsland de Junkers Flugzeugwerke
GmbH opgericht, op initiatief van zakenman en luchtvaartliefhebber Die-
ter Morszeck. CEO van de nieuwe vliegtuigbouwer is de Zwitserse inge-
nieur Dominik Kälin, met wie Morszeck al samenwerkte voor de bouw
van een Junkers F13-replica.

Voor mij op het platform staat het resultaat: een voorbeeld van een klas-
siek ontwerp uit de jaren ‘20, compleet met een zilverkleurige sigaarvor-
mige romp, bedekt met golfplaten. De gestroomlijnde vorm en de
spaakwielen doen denken aan een gevleugelde sportwagen. De pre-
flight check met Dominik Kälin en piloot Patrick Hauser omvat een gron-
dige briefing over het ontwerp. Junkers werkt voortdurend aan verbete-
ringen en dit prototype wordt continu bijgewerkt. Zo zijn bijvoorbeeld
schijven om de spaken te bedekken en daarmee de wielen te stroomlij-
nen in ontwikkeling. Bij de introductie in 1928 werd de A50 aangedre-
ven door een Armstrong Siddeley Genet II, een vijfcilinder-stermotor die

80 pk produceerde. Een 100 pk Rotax 912iS met een MT-Propeller
heeft nu de voortstuwingstaak overgenomen. Het eerste prototype was
niet bedoeld om te vliegen, maar werd gebruikt in statische belasting-
tests die nodig waren voor de certificering. Vlak voor kerst 2021 vloog
prototype nummer twee voor het eerst, slechts anderhalf jaar nadat de
eerste ontwerpschets was gemaakt. Dat is het toestel waarmee ik van-
daag mag vliegen. Kort voor mijn bezoek kreeg Bernd Junkers, de klein-
zoon van Hugo, een demonstratievlucht in de A50. Een mooie verbin-
ding met het verleden!

LICHTGEWICHT
De golfplaten van duraluminium waaruit de huid van het vliegtuig be-
staat, zijn zo dun (0,3-0,4 mm) dat het lijkt alsof ze van papier zijn ge-
maakt. De oorspronkelijke A50 was een lichtgewichtontwerp, maar mo-
derne materialen en technologie hebben de replica nog lichter gemaakt.
Het verschil met toen is ongeveer 35 kg. Als de A50 moet worden ge-
demonteerd, kunnen drie mensen de vleugels in tien minuten verwijde-
ren. De lichtgewichtconstructie maakt het werk eenvoudig. De vleugels
wegen elk slechts 34 kg.

Er zit meer dan negentig jaar tussen origineel en replica, dus natuurlijk
zijn er onder de gegolfde aluminium huid de nodige upgrades te vin-
den. Vergeleken met de voorbereiding die gepaard gaat met het maken
van een vlucht in het origineel, is de moderne replica puur genieten. Je
ervaart het plezier van het vliegen met een vintage vliegtuig terwijl je alle
mechanische aandacht vermijdt die klassieke toestellen over het alge-
meen nodig hebben. Dat zit hem niet alleen in het gemakkelijke onder-
houd en de betrouwbaarheid van een moderne Rotax-motor, ook het
Galaxy-noodparachutesysteem is voorbehouden aan hedendaagse Jun-
kers A50-vliegers. De parachute is ingebouwd in de romp tussen de
cockpits, in wat vroeger de bagageruimte was. In plaats daarvan is je kof-
fer nu achter de achterste pilotenstoel opgeborgen. Een Electronic Flight
Information System-display (EFIS) heeft de analoge klokjes van weleer
vervangen. Deze zijn overigens wel beschikbaar, maar tot nu toe heeft
niemand ze besteld. Junkers Flugzeugwerke hoopt jongere piloten aan
te trekken die ‘de wind door hun haren’ willen combineren met moder-
ne instrumenten en technologie. Daarom is de Garmin G3X Touch stan-
daard bij de A50-replica. De fabrikant biedt ook een handvol kleuropties
voor zowel het ex- als interieur.

KUSSENTJE
De romp lijkt misschien smal, aan boord blijkt hij vrij ruim. Met mijn 184
cm kan ik mijn benen prima kwijt. Wel moet ik om mijn schouders on-

Nu nog met open wielen. Moderne display aan boord.

De met leer beklede stoel is ruim genoeg.

16-17-18-19_pilotreport.indd 18 14-02-2023 11:32