Pagina 55 van: Piloot en Vliegtuig Editie 03-2020
PILOOT EN VLIEGTUIG maart 2020 55
tin Company zal de Canberra in licentie bouwen voor de USaF, die de eer-
ste exemplaren reeds in 1953 in dienst neemt. Daar krijgt het vliegtuig de
typeaanduiding martin B-57 Canberra. Waren de eerste amerikaanse exem-
plaren nagenoeg identiek aan de Britse originelen, dan begint martin al
spoedig met de vervanging van Britse onderdelen door in amerika gemaak-
te onderdelen. Deze vliegtuigen zijn de eerste straalaangedreven toestellen
die in oorlogsomstandigheden worden ingezet. Grote aantallen B-57’s voe-
ren immers bombardementen uit in Vietnam of worden er ingezet als rB-
57a fotoverkenner. In amerika gebouwde B-57’s worden ook geëxporteerd
naar onder meer Pakistan, waar het vliegtuig wordt ingezet tijdens de twee
oorlogen (1965 en 1971) tussen India en Pakistan. Wanneer modernere
spionagevliegtuigen in dienst komen, worden de fotoverkenners aan de
kant gezet. In juni 1968 krijgt het vliegtuig de nieuwe typeaanduiding WB-
57F en wordt het gebruikt voor observatie van het weer door drie squa-
drons van de 9de Weather reconnaissance Wing.
UITGEFASEERD
In 1983 wordt de laatste rB-57a door de USaF uit dienst genomen en
voor opslag overgevlogen naar the Boneyard in tucson. Hier verwerft
NaSa twee exemplaren voor eigen doeleinden. Piloten die eerder met
dit type vlogen, loven de capaciteiten van het vliegtuig. De laatste exem-
plaren uit de amerikaanse productie hebben een aantal upgrades on-
dergaan, waaronder de installatie van nieuwe schietstoelen, een nieuwe
automatische piloot, een satelliet-communicatie-systeem enz. De Er-2
(omgebouwd U2-spionagevliegtuig) die ook gebruikt wordt door NaSa,
kan weliswaar hoger vliegen dan de Canberra, maar kan niet zoveel mis-
siespecifieke uitrusting meevoeren. En de inmiddels verkregen Global
Hawk kan wel vier keer langer in de lucht blijven dan de Canberra, maar
het laadvermogen m.b.t. missie-apparatuur is beduidend minder dan dat
van de Canberra.
SPACE SHUTTLE
Op 26 juli 2005 krijgen de WB-57’s van de NASA wel een heel bijzon-
dere opdracht. Ze volgen namelijk van nabij de start van de STS-114
Space Shuttle Discovery. Nadat eerder Space Shuttle Columbia tijdens
de start beschadigd raakte door een stuk schuimmateriaal dat was
losgekomen, heeft men bij NASA inderdaad de noodzaak ingezien een
ruimtetuig nauwkeurig te volgen tijdens de start en er zoveel mogelijk
beeldmateriaal van te verzamelen. Daarom zijn de WB-57’s uitgerust
met videocamera’s met reflector-telescopen met een lens van 4.150
mm brandpuntsafstand. Deze WAVE-systemen zijn ondergebracht in
de neus van de vliegtuigen die de Discovery vergezellen tijdens de
eerste 150 seconden na de start. Lenzen en camera’s zijn ontworpen
en gebouwd door het Marshall Space Optics Manufacturing and Techno-
logy Center in samenwerking met de universiteit van Alabama in Hunts-
ville. In 2015 wordt één Canberra ingezet om tropische stormen te
bestuderen. Het vliegtuig overvliegt zowel orkaan Joaquin en tropische
storm Erica in de Atlantische Oceaan als orkaan Marty en Patricia in
de Stille Oceaan, en dit op een hoogte van 20.000 meter. Tijdens een
van deze missies dropt de bemanning meer dan 800 kleine zendertjes
in de stormkern. Tijdens de ruim vijftien minuten die de sondes nodig
hebben om tot op de aarde te vallen, zenden ze informatie uit over
windsnelheiden, luchtdichtheid, vochtigheid en pollutie in de storm-
kern.
BACN
Eén NASA-Canberra wordt opnieuw omgebouwd en tijdelijk door NASA-
personeel gevlogen in opdracht van het Pentagon. In een anoniem wit
jasje voert het vliegtuig ‘wetenschappelijke vluchten’ uit boven Afghani-
stan waar het blijkbaar gestationeerd is op de Amerikaanse basis in Kan-
dahar. Aan de buitenwereld wordt verteld dat met het vliegtuig onder-
Proefvlucht met een net tot WB-57 omgebouwd vliegtuig.NASA 928 WB met low profile beschildering.
