Pagina 7 van: Piloot en Vliegtuig Editie 02-2020

“Schiphol Tower, this is KLM… eh… Papa Hotel Romeo Os-
car Lima.” Zet een KLM-vlieger in een sportvliegtuig en hij
begint zijn oproep naar de toren alsof hij nog in zijn Boeing
zit. Dat is niet zo gek als je al jaren hetzelfde zinnetje in de
vliegtuigmicrofoon zegt. Ook ik deed het deze week toen ik
in een Cessna naar Miami vloog en mijn oproep naar de
verkeersleiding een paar keer begon met “Miami radar, this
is Flexjet… eh… Cessna Six Papa Delta”. Gelukkig zie je hal-
verwege je oproep de registratie van het vliegtuig op het in-
strumentenpaneel recht voor je neus en kun je alsnog het
juiste ‘callsign’ doorgeven. Als het een Amerikaanse regis-
tratie is, is het de bedoeling dat je voor de registratie ook
nog even het type vliegtuig vermeldt. Dus zit je in een
Cessna, dan zeg je ‘Cessna 6 PD’ en vlieg je een Piper
Aztec, dan zeg je ‘Aztec 154CH’, als dat tenminste de regis-
tratie is. Het was een hele mond vol, maar uiteindelijk zijn
we zonder verdere problemen in Miami aangekomen.

Ieder vliegtuig vliegt in principe onder zijn eigen registratie,
je gebruikt dan voor vliegplan en radioverkeer het kenteken
van het vliegtuig dat ook aan de buitenkant van het toestel
zichtbaar is. Commerciële vluchten vliegen bijna altijd
onder een vluchtnummer, dat is dan weer het nummer dat
ook op de tickets van de passagiers staat. Voor het verzin-
nen van een vluchtnummer gebruikt iedere maatschappij
zijn eigen logica. Het eerste cijfer kan bijvoorbeeld aange-
ven naar welk deel van de wereld de vlucht zal gaan en
vluchten vanaf de thuisbasis eindigen vaak op oneven
nummers.

Mijn allereerste vlucht naar de Keniaanse kustplaats Mom-
bassa voor Air Holland werd gevlogen onder een speciaal
vluchtnummer van de Keniaanse papieren luchtvaartmaat-
schappij Kenia Flamingo Airways. Het was een slimme zet
geweest van ons management om via deze Afrikaanse
maatschappij de vastgeroeste luchtverkeersrechtenpolitiek
tussen Nederland en Kenia te omzeilen. Daardoor konden
wij als Nederlandse maatschappij, niet zijnde KLM, toch op
deze route vrolijke vakantiegangers naar de Afrikaanse zon
en wildparken vliegen. We vlogen alleen niet onder ons ei-
gen Air Holland-vluchtnummer, maar onder een vluchtnum-
mer van Kenia Flamingo. Dat klonk in ieder geval ook nog
een stuk zonniger.

Omdat onze Boeing 757 niet genoeg brandstof kon tanken
voor deze lange vlucht, was er een tankstop in Cairo ge-
pland. Op een kille voorjaarsavond in 1990 vroeg ik als
kersverse Boeing 757-captain toestemming om te mogen
vertrekken: “Schiphol Ground, this is Kenia Flamingo 1099”.
Na enige aarzeling kwam er antwoord: “Ik heb wel een
vliegplan voor Air Holland 1099, maar niet van Kenia, hoe
zei u ook alweer?”
Omdat ik toen ook al van de snelle en simpele oplossingen
was, antwoordde ik spontaan: “Nou dan gaan we toch ge-
woon met een Air Holland vluchtnummer op pad, wat kan
het schelen?”
Zo gezegd, zo gedaan en na een vlucht van ruim vier uur
landden we zonder problemen in Cairo, waar de ellende
begon. De verkeersleiding liet vrij duidelijk weten dat ze ons
niet verwacht hadden en dat we niet waren aangemeld. We
kregen instructies om naar een afgelegen stuk beton te
taxiën, de motoren af te zetten en dan nog maar eens te
laten weten wat de bedoeling van deze vlucht nu eigenlijk
was.

Opgewekt en positief als ik ben, liet ik crew en onze twee-
honderd passagiers weten dat we alleen even moesten
wachten op de tankauto en dat we binnen een halfuurtje
weer op weg gingen naar zonnig Kenia. Het was inmiddels
midden in de nacht en het bleef akelig stil. Mobiele tele-
foons waren er nog niet en via de radio was niemand te
bereiken. Omdat er ook geen trap tegen het vliegtuig was
gezet, konden we niet veel meer dan de deur openen en
in het donker rondkijken of er misschien iets aankwam. Een
uur later stond er opeens een autootje naast het vliegtuig.
De man die eruit stapte, begon naar ons te schreeuwen in
een taal die ik niet helemaal kon verstaan. Na wat heen en
weer geschreeuw werd het mij in ieder geval wel duidelijk
dat het gebruik van het verkeerde Air Holland-vluchtnum-
mer de oorzaak was voor onze onverwachte aankomst in
Egypte. Nadat ik uitvoerig excuses naar beneden had ge-
schreeuwd voor mijn overmoed, streek mijn nieuwe Egypti-
sche vriend met zijn hand over zijn hart en zette het tank-
circus in werking. Hij zorgde ervoor dat een nieuw vliegplan
met het juiste vluchtnummer werd afgeleverd en drie uur
na de landing waren we alsnog op weg naar Kenia. Het zit
‘m toch vaak in de kleine lettertjes.

LINING UP Door: Jan Cocheret

CIJFERS EN LETTERS

Jan Cocheret

is duizendp(il)oot

jancocheret@hotmail.com

Pas op met

vlucht-

nummers

PILOOT EN VLIEGTUIG FEBRUARI 2020 7

07_ligningup.indd 7 21-01-20 11:55