48 PILOOT EN VLIEGTUIG FEBRUARI 2020
EXPERIMENTAL Door: Jan van Wendel
vezels. Meestal vinden we iets op de band als 4, 6 of 8 ply. Er kan ook
4pr op staan, in dat geval wordt ‘ply rating’ bedoeld.
Als een band tegenwoordig aangeduid wordt met 4 ply, wordt bedoeld
dat de band zo sterk is alsof het karkas uit vier lagen canvas bestaat. Het
kan dan goed zijn dat het maar uit één laag bestaat van een veel betere
vezel dan canvas. Nylon of aramide is een veel gebruikte vezel in ban-
den. Ze zijn veel sterker en ook lichter. Een hogere pr-waarde resulteert
er meestal ook in dat de band meer kan dragen en ook zwaarder in ge-
wicht is.
Wacht bij het verslijten niet op het zichtbaar worden van vier of zes can-
vaslagen, want dan sta je geheid met een lege band op de baan, met al-
le gevolgen van dien. Vaak is dan de schade veel groter dan het tijdig
vervangen van een setje banden. Komt het canvas door de band, dan is
er maar één oplossing: onmiddellijk vervangen!
SNELHEID
Een band kent ook een maximumsnelheidsindicatie. Als er 120 mph op
staat, dan weet iedereen dat je start- en landingssnelheid niet hoger
mag zijn dan 120 knopen. Overschrijding van die snelheid kan leiden tot
een klapband doordat de middelpuntvliedende krachten dan te hoog
worden. Ingewikkeld is dit niet, maar oplettendheid is hier geboden. Een
buitenband is snelheidsafhankelijk, een binnenband niet. Bij de binnen-
band zijn de ventielplaats en de ventielvorm wel erg belangrijk.
VULLING
Een band is gevuld met een gas. In de amateurbouw wordt toch veelal
een band opgepompt met lucht. Een enkele diehard zal stikstof gebrui-
ken. Dat laatste heeft als voordeel dat een band minder snel zacht
wordt van zichzelf, doordat de stikstofmoleculen slechter door een band
heen dringen dan een zuurstof- of luchtmolecuul. Een ander voordeel is
dat er dan geen vocht in de band kan ontstaan door condensvorming,
wat weer kan leiden tot ijsvorming of tot roest op de velgen. Maar op
hoogten waar GA-vliegtuigen opereren, heeft dit allemaal niet veel
meerwaarde.
Een band dient een juiste druk te hebben. Een te zachte band geeft
veel weerstand, ontwikkelt tijdens rollen meer warmte en slijt vooral
veel meer. Let op een goede bandendruk. Dit is per vliegtuig verschil-
lend.
PRIJS
Een band heeft ook een prijs, een prachtig onderdeel van de bandendis-
cussie die zeker voorbijkomt. In die discussies blijkt vaak dat de goed-
koopste band de beste is. Kijk je bij het vliegtuig of ga je met een vlieg-
tuig vliegen, dan blijkt vaak zichtbaar en voelbaar dat de goedkoopste
band toch niet zo’n heel goede keus is. Wat wel vreemd is, is dat we
een band voor een experimental al voor luttele tientjes kopen, en dat
een band van dezelfde grootte voor een gecertificeerd vliegtuig zomaar
het tienvoudige kan kosten.
Amateurvliegtuigbouwers hebben dus iets te kiezen. Want een experi-
mental is zo gek nog niet.
Touch down en remacties dragen voor respectievelijk 10% en 30% bij aan bandenslijtage.
46-47-48_vliegtuigbanden.indd 48 21-01-20 12:13
