Pagina 44 van: Piloot en Vliegtuig Editie 02-2020

44 PILOOT EN VLIEGTUIG FEBRUARI 2020
INDUSTRIE Door: Steven van den Berg – Foto’s: Motor Sich
POETINS LUCHTVLOOT
In Oekraïne is niet iedereen overtuigd van de goede bedoelingen
van Motor Sich. Van topman Vyacheslav Boguslayev is bekend dat
hij uitgesproken pro-Russisch is en in Moskou connecties op het
hoogste niveau heeft. Motor Sich is verweten het exportverbod te
hebben omzeild en zelfs directe steun te hebben gegeven aan se-
paratisten in het oosten. Wat de situatie lastig maakt, is dat Motor
Sich zowel aan civiele als militaire afnemers leverde. Waar de gele-
verde producten in Rusland uiteindelijk terechtkomen, is moeilijk
na te gaan. Vermoedelijk tot in de hoogste kringen. Vladimir Poe-
tin laat zich geregeld vervoeren in presidentiële Mi-8-helikopters.
Ook voor het in topvorm houden van deze toestellen vertrouwt
het Kremlin op Motor Sich.
Gezien de spanningen tussen Oekraïne en Rusland, flirt Motor Sich
sinds 2014 veel met India en China. De Aziatische grootmacht Chi-
na heeft vooral belangstelling voor straalmotoren en naverbran-
ders voor in China gebouwde raketten en trainings- en gevechts-
vliegtuigen. Het liefst haalt China de Oekraïense technologie en
ervaring volledig in eigen huis. Sinds 2015 beschikt een Chinees
conglomeraat over meer dan de helft van de aandelen in Motor
Sich. Om te voorkomen dat Motor Sich, inclusief staatsonderne-
ming Ivchenko-Progress, door China wordt leeggezogen, bevroor
Oekraïne een deel van het Chinese belang in Motor Sich. Ook
werd in 2017 de handel in Motor Sich-aandelen stilgelegd. In de
zomer van 2019 bracht de Amerikaanse nationale veiligheidsadvi-
seur John Bolton een bezoek aan de Oekraïense president Zelens-
ky. De hele wereld sprak daarna over het Oekraïneschandaal rond
de Amerikaanse president Trump. Bolton had in Kiev echter ook
een ander onderwerp aangesneden: de VS zou ‘not amused’ zijn
als Oekraïne zou meewerken aan het weglekken van cruciale mili-
taire technologie naar China.
Progress D-18T-turbofan en de AI-136-turboshaft. De eerste is de stu-
wende kracht achter de Antonov An-225, ’s werelds grootste vrachtvlieg-
tuig. Aan beide vleugels van de An-225 hangen drie D-18T’s. De AI-
136-turboshaft is de krachtbron van ’s werelds grootste en krachtigste
helikopter, de Mil Mi-26. De An-225 en de Mi-26 zijn bekend om hun
enorme afmetingen en opvallende prestaties. Van de An-225 is maar
één exemplaar in gebruik. Het toestel wordt door bedrijven en overhe-
den ingehuurd voor het transport van bijzonder zware of grote ladingen.
De Mi-26-helikopter, aangedreven door twee turboshaftmotoren, wordt
nog volop gebruikt door krijgsmachten en civiele operators verspreid
over de wereld. In 2002 werd in Afghanistan tweemaal een Mi-26 inge-
zet om gestrande Chinook-helikopters van de Amerikaanse luchtmacht
te bergen. In datzelfde jaar was de Mi-26 ook betrokken bij een vliegdra-
ma. Een Russisch militair exemplaar werd door Tsjetsjeense opstandelin-
gen uit de lucht geschoten. Van de 147 inzittenden kwamen er 127 om
het leven. De Mi-26 is overigens ontworpen voor maximaal negentig tot
honderd passagiers.
MIL MI-8
Motoren van Motor Sich worden in veel meer bekende toestellen aan-
getroffen. De D-18T drijft niet alleen de An-225, maar ook diens kleine-
re broer, de An-124 aan. Ook de veel geproduceerde Antonov An-12,
An-24, An-26 en Yakovlev Yak-40/42 zijn voorzien van Motor Sich-tech-
nologie. Daarnaast hebben grote aantallen helikopters de fabriek verla-
ten met turboshaftmotoren van Motor Sich. De bekendste is de Mil
Mi-8, met zo’n 17.000 exemplaren een van de meest gebouwde heli-
kopters ooit. Het transporttoestel wordt nog altijd in tientallen landen in
de wereld gebruikt. Een andere bekende helikopter met motoren uit de
Motor Sich-stal is de aanvalshelikopter Mi-24, waar er sinds de jaren ze-
ventig ongeveer 2.700 van zijn gebouwd. Varianten van de Mi-8 en de
Mi-24 worden in Rusland nog steeds gefabriceerd.
De motorproducent bouwt in haar fabriek in Zaporizhia ook turboprop-
motoren voor veel kleinere toestellen, zoals de Oostenrijkse Diamond
DA-50. Fabrikant Diamond ging in 2017 met Motor Sich in zee voor de
De Oekraïense luchtmacht beschikt over ruim veertig luchtwaardige Mi-8’s.
42-43-44-45_motorsich.indd 44 21-01-20 12:12