Pagina 31 van: Piloot en Vliegtuig Editie 01-2017

PILOOT EN VLIEGTUIG januari 2017 31

graden Celsius. De vloeistoffen hebben echter de eigenschap om water
uit de atmosfeer te absorberen. boven deze hoogte en beneden deze
temperatuur kan de toenemende waterwaarde in de brandstoffen leiden
tot een bevriezing van de brandstoffilters.”
Voormalig luchtmachtvlieger Cappelle liet zich rond de koerswijziging van
CTa ook leiden door ecologische aspecten. “biobrandstoffen van plant-
aardig afval bleken toch minder reductie op de Co2-uitstoot te leveren
dan steeds verondersteld werd. natuurlijk gas, zoals Cng en lng, is de
komende tweehonderd jaar wereldwijd beschikbaar. Het zijn fossiele
brandstoffen, maar ze kunnen wel zorgen voor een reductie van 25 pro-
cent op de uitstoot van carbondioxide. in geval van natuurlijk biogas kan
de Co2-reductie zelfs oplopen tot 88 procent.”

Klimaat
Cappelle verwacht dat vliegtuigeigenaren tot wel 35 procent op brand-
stof kunnen besparen, doordat vliegen op Cng en lng goedkoper is
dan op gebruikelijke vliegtuigbrandstof. “Vliegen op natuurlijk gas helpt
werkelijk om het klimaatakkoord van parijs te bereiken”, zegt de neder-
landse ondernemer. “Het is een prima overbrugging voor de komende
vijftig jaar, tot we een honderd procent oplossing voor het Co2-pro-
bleem hebben gevonden.”
CTa maakt onderdeel uit van een consortium waarin het bedrijfsleven
en de wetenschap samenwerken. Cappelle: “ons doel is om een gepa-
tenteerd lng aviation System te ontwikkelen en te certificeren. De
maakindustrie is samengebracht met wetenschappelijk onderzoek, waar-
door innovatieve oplossingen sneller kunnen worden bereikt.” CTa heeft
de krachten gebundeld met gasterra, gasunie, de Hanzehogeschool
groningen, de Technische universiteit Eindhoven, het netherlands ae-
rospace Centre (nlr), M&D Flugzeugbau en gasleverancier EngiE. ook
zijn twee grote amerikaanse spelers bij de ontwikkelingen betrokken:
vliegtuigbouwer piper en motorfabrikant lycoming.

PiPer
in 2015 kreeg CTa een Duits dochterbedrijf en heeft de onderneming
op vliegveld braunschweig een dynamisch testlaboratorium. Dit jaar
schafte CTa een tweemotorige piper 44 aan om in de toekomst vluch-
ten op Cng en lng mee te kunnen testen. Eind oktober gingen op het
Energy Transition Center van de Hanzehogeschool in groningen de deu-
ren open van nieuw ‘lab’. Daar kunnen voor CTa statische duurtests met
vliegtuigmotoren op natuurlijk gas worden uitgevoerd. Volgens Cappelle
zal het vanaf 2018 mogelijk zijn om daadwerkelijk de lucht in te gaan.
“De eerste vlucht op lng is gepland voor augustus 2018. Die gaan we
uitvoeren met onze tweemotorige piper. Daarna starten we met de toe-

passing van lng op eenmotorige vliegtuigen zoals de piper 28 en de
Cessna 172.”
Vliegen op natuurlijk gas wordt vervolgens mogelijk voor een veel brede-
re doelgroep, zegt Cappelle. “in augustus 2016 hebben we drie testmo-
toren voor het testlab aangeschaft. Het gaat om een 6-cylinder zuiger-
motor, een 9-cylinder radiaalmotor en een 120 kw-straalmotor. ik denk
dat we in 2019 de eerste testvlucht met een turbinemotor kunnen uit-
voeren.” Het tekent de visie van CTa en de ambitie van ben Cappelle.
“We willen graag dat niet alleen de general aviation, maar ook de busi-
ness aviation gaat profiteren van de kostenbesparingen die met deze in-
novaties mogelijk worden. Met elkaar kunnen we dan bovendien een
aanzienlijke bijdrage leveren aan een schoner luchtklimaat voor nu en
voor onze kinderen en kleinkinderen.”

Grote luchtvaart
De toepassing van Cng en lng zou in de toekomst zelfs kunnen over-
slaan naar de grote commerciële luchtvaart, denkt Cappelle. “De brand-
stof is geschikt voor alle zuiger- en turbinemotoren. Daardoor kan de
technologie op termijn ook toegepast worden in de motoren die ge-
bruikt worden in de grote luchtvaart.”
in 2016 hebben zich voor het brandstofsysteem van CTa twee klanten
gemeld. “Het gaat om een grote Europese vliegschool en een internatio-
naal opererend vliegtuigonderhoudsbedrijf”, aldus Cappelle. “We richten

innovatief Polderland

In Nederland verdienen tienduizenden
hun dagelijks brood in de luchtvaartge-
relateerde (maak)industrie. In de ru-
briek ‘Innovatief Polderland’ brengen
we regelmatig een van die bedrijven
voor het voetlicht. dat daarbij echte in-
novaties niet worden geschuwd, valt
ook in deze bijdrage over vliegtuig-
branddstof te lezen! Kent u ook zo’n
bedrijf dat op de achtergrond aan de
weg timmert, meld dit aan de redactie!
(E-mail: redactie@pilootenvliegtuig.nl). in 2018 op lng de lucht in? De piper 44 van CTa.

oprichter ben Cappelle van Clean Tech aviation.

30-31-32_innovatiefpolderland.indd 31 19-12-16 13:02